می‌دانیم که شادبودن می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن را افت دهد. محققان می‌گویند نشاط می‌تواند ما را از بیماری‌های قلبی، سرطان، آسم و دیابت دور نگه دارد. اما مقدار نشاط باید چه مقدار باشد تا از مزایا آن منفعت‌مند شویم؟ پژوهش تازه به این قضیه پرداخته است.

بر پایه گزارش Medical Xpress، بیماری‌های مزمن یا غیرواگیر (NCDs) عامل سه‌چهارم مرگ‌ومیر در سراسر جهان می باشند. اگرچه ژنتیک، محیط و سبک زندگی همه انها بر خطر ابتلای فرد به بیماری تأثیر می‌گذارند، اما این مطالعه تازه مشخص می کند که مقدار نشاط فرد نیز نقش مهمی ایفا می‌کند.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) سلامت را در قالب «شکوفایی ذهنی و اجتماعی» تعریف می‌کند. بر همین مبنا، محققان دانشگاه آلبا لولیا در رومانی داده‌های ۱۲۳ سرزمین را بین سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۱ بازدید کردند تا بفهمند در چه نقطه‌ای از «نردبان زندگی» نشاط به سلامتی تبدیل می‌شود.

ربط نشاط و سلامتی در زندگی

پروفسور «یولیا یوگا» (Iulia Cristina Iuga)، نویسنده اول این مطالعه، توضیح می‌دهد: «نردبان زندگی را می‌توان به گفتن یک خط‌کش ساده برای اندازه‌گیری نشاط از صفر تا ۱۰ فکر کرد. صفر به معنی بدترین زندگی ممکن و ۱۰ به معنی بهترین زندگی امکان پذیر. مردم باید بدانند که اکنون در کجای این نردبان ایستاده‌اند.»

در طول دوره مطالعه، میانگین امتیاز نردبان در بین کشورهای مورد بازدید  ۵.۴۵  می بود (با حداقل ۲.۱۸ و حداکثر ۷.۹۷).

محققان دریافتند که  نمره ۲.۷  یک اغاز مهم یا «نقطه عطف» است. این نمره در انتهای پایینی نردبان قرار دارد و مردم کشورهای پایین نردبان عموماً درحال تقلا می باشند و به‌سختی از بعد زندگی‌شان برمی‌آیند.

به عبارت دقیق‌تر اگر به زیر اغاز ۲.۷ بیایم؛ بهبودهای کوچک در نشاط (برای مثالً از نمره ۲ به ۲.۲) تأثیر قابل‌اندازه‌گیری بر افت مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های مزمن ندارد. این مطالعه مشخص می کند که قبل از دیدن نتایج ملموس، ابتدا باید سطح زیاد پایین رفاه ذهنی جبران شود. اما به محض عبور از اغاز ۲.۷، هر ۱ درصد افزایش در رفاه ذهنی (نشاط) با افت ۰.۴۳ درصدی در نرخ مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های غیرواگیر (در افراد ۳۰ تا ۷۰ ساله) مرتبط است.

اگرچه مکانیسم دقیق این ربط تا این مدت اشکار نیست، اما کارشناسان اعتقاد دارند حس نشاط و خوب‌بودن امکان پذیر ریسک‌های مرتبط با بیماری‌های قلبی همانند سختی خون بالا و کلسترول را افت دهد. بر پایه گزارش بنیاد قلب بریتانیا، افرادی که علائم افسردگی را توانایی می‌کنند، زیاد تر از افرادی که سلامت روان خوبی دارند، در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی یا سکته مغزی می باشند. مطالعه فرد دیگر نشان داده است که داشتن ذهنیت مثبت بعد از توانایی سکته مغزی یا تشخیص بیماری قلبی می‌تواند خطر مشکلات بعدی سلامتی را به‌طور قابل توجهی افت دهد.

این مطالعه این چنین نشان داد کشورهایی که از اغاز ۲.۷ عبور کرده‌اند، طبق معمولً هزینه‌های سرانه بهداشتی بالاتر، شبکه‌های ایمنی اجتماعی نیرومندتر و حکمرانی باثبات‌تری دارند. محققان می‌گویند: «نشاط فقط یک حس شخصی نیست، بلکه یک منبع بهداشت عمومی قابل اندازه‌گیری است.» آنها نظر می‌کنند که دولت‌ها با اقداماتی همانند گسترش برنامه‌های پیشگیری از چاقی، محدودکردن دسترسی به الکل، بهبود کیفیت هوا از طریق استانداردهای سخت‌گیرانه‌تر و افزایش سرانه هزینه‌های بهداشتی، امتیاز نشاط کشورهای خود را به بالای ۲.۷ برسانند.

یافته‌های این پژوهش در ژورنال Frontiers in Medicine انتشار شده است.