آنقدر بازار خرید اینترنتی سکه است که هر روز پیشنهادهای تازه‌ای به مخاطبان خود خواهند داد؛ از فروش قسطی محصولات گرفته تا ارسال رایگان و قرعه کشی‌های مناسبتی و تخفیفات فصلی. در این بین هر روز صفحات جدیدی هم به این بازار مجازی افزوده می‌شود که تعداد بسیاری از آنها محصولاتی می‌فروشند که قبلا در سبد نیازهای خانواده جایی نداشته است.

اصل ماجرا چیست؟

خرید اینترنتی اتفاق‌ای جهانی است و هر روز بازار آن داغ‌تر می‌شود. بر پایه داده‌های خرده‌فروشی آنلاین در سال‌۲۰۲۲ که توسط سایت «استاتیستا»(s‌tatis‌ta) اراعه شده، ۴درصد از خرید و فروش بازار خرده‌فروشی به‌صورت آنلاین انجام شده، این در حالی است که در چین این مقدار به ۴۶‌درصد، انگلستان ۳۶‌درصد و کره‌جنوبی ۳۲‌درصد رسیده است.

در ایران نیز خرید و فروش اینترنتی بالاست و مطابق داده‌های بانک مرکزی و حجم معامله های شاپرکی، سهم این سایت پرداخت اینترنتی ۵۰‌درصد از سهم فروشگاه‌های اینترنتی است و ۵۰‌درصد مابقی متعلق به ۱۰۴‌هزار فروشگاه آنلاین دیگر در سرزمین است.

اعتیاد به خرید اینترنتی

شبکه‌های اجتماعی همیشه همانند یک شمشیر دو دم عمل کرده‌اند و همانقدر که می‌توانند زمان را برای تعامل و افزایش آگاهی افراد بالا ببرند، بعضی اوقات به بستری برای ترویج یک حرکت نادرست تبدیل خواهد شد؛ اینستاگرام هم از این اصل مستثنی نیست. مریم نقوی، کارشناس ارشد ارتباطات درمورد حرکت مردم در خریدهای اینترنتی به همشهری او گفت: «برخی ‌فعالان شبکه‌های مجازی بدون این که خودشان فهمید باشند، در دام خرید اینترنتی دچار شد. تحقیقات دانشگاهی من با تمرکز بر اینستاگرام مشخص می کند که تب خرید بین زنان جوان و سپس نوجوانان زیاد تر است. در ۳۰۰پرسشنامه‌ای که بین ۵گروه از کارمندان دولت در مراکز استان‌ها توزیع کردم، ۷۰نفر حرف های بودند که یک‌سوم حقوق خود را به خرید اینترنتی تعلق خواهند داد. ‌

چرا حجم خرید اینترنتی زیاد شد؟

پژوهش یک‌ساله فروش اینترنتی سرزمین از خریداران اینترنتی سؤالی با این گفتن کرده که «مزیت خرید اینترنتی برای شما چیست؟» بیشتر از ۶۵‌درصد مردم برای راحتی زیاد تر، ۵۸‌درصد برای صرفه‌جویی در زمان، ۴۷‌درصد برای قیمت‌های پایین باصرفه اقتصادی و ۴۷‌درصد نیز به‌علت تنوعی که در کالاها وجود دارد، دست به خرید اینترنتی می‌زنند. دلنشین است که در این گزارش اشاره شده ۳۱‌درصد از کل مردم سرزمین اصلا خرید اینترنتی انجام نمی‌دهند و علت زیاد تر افراد این است که باید جنسی که می‌خرند را حتما از نزدیک ببینند، ضمن این که به فروشگاه‌های اینترنتی اعتمادی ندارند.

چطور اعتیاد به خرید اینترنتی را کم کنیم؟

نقوی، کارشناس ارشد ارتباطات در این‌باره می‌گوید: «اعتیاد به خرید اینترنتی مخصوص ایران نیست و تعداد بسیاری از مردم در دنیا به‌علت دسترسی راحت به فروشگاه‌های مجازی به آن دچار می باشند. راه‌حل ساده و اولیه که کارشناسان نظر می‌کنند، محدودکردن زمان وجود در اینترنت و جستوجو‌نکردن فروشگاه‌های مجازی است که دائم مخاطب را تشویق به خرید می‌کنند. این چنین لیست‌کردن نیازهای روزمره و طویل مدت و تشکیل مقصد بزرگ همانند خرید خانه، تحول ماشین یا کالاهای اساسی دیگر می‌تواند در افت حس نیاز خرید کاذب مؤثر باشد، اما درصورت شدیدبودن اعتیاد، باید فرد به روانکاو مراجعه کند تا ریشه‌های این حس کاذب به‌درستی درمان شود.»‌