۱. خواندن در سن پایین

اگر فرزندتان بسیار باهوش باشد به گمان زیاد سریع خواندن را یاد می‌گیرد. برخی از این کودکان تا سه سالگی با مقداری آموزش یا حتی بدون آن قادر به خواندن می باشند. دلیلش حافظه قوی است که تعداد بسیاری از کلماتی را که دیده‌اند یا شنیده‌اند برای می‌سپارد. آن‌ها اشتهای سیری‌ناپذیری برای خواندن دارند. تلاش کنید چند تاثییر کلاسیک اما مناسب سن او اشکار کنید (پیتر پن، جزیره گنج، ماجراهای رابین هود) تا توانمندیهایش را به چالش بکشید. این آثار منبع عالی برای یادگیری می باشند.

۲. حافظه قوی

یکی از ویژگی‌های کودکان باهوش، بالا بودن قوت حافظه آن‌ها است. حافظه تنها به این محدود نمی‌شود که کودک بتواند اتفاقات قبل را به‌دقت و با وضوح گفتن کند. برای یادگیری و حل قضیه، توانایی قوی در حافظه اهمیت تعداد بسیاری دارد. حافظه قوی به کودک پشتیبانی می‌کند که در شرایط دشوار و برای حل قضیه، به یاد بیاورد که در موقعیت‌های شبیه قبل چه کرده یا دیگران چه رفتارهایی انجام داده‌اند و از این طریق به حل قضیه پشتیبانی کند.

۳. توانایی‌های زبانی بالا از ویژگی‌های یک کودک باهوش

زبان شامل چهار کارکرد گفتن، شنیدن، خواندن و نوشتن است. کودکان باهوش، در همه این موارد سریعتر از سن میانگین، توانمندیهایی را از خود نشان خواهند داد. برای مثال سریع تر از دیگر همسن و سال‌هایشان، سخن بگویید کردن را اغاز می‌کنند و یا حروف الفبا و خواندن و نوشتن را پیش از سن اغاز مدرسه یاد می‌گیرند.

۴. خلاقیت در بازی زمان تنهایی

بچه‌ها عاشق بازی کردن می باشند، اما آن‌هایی که بسیار باهوش می باشند، هنگامی به تنهایی بازی می‌کنند به نحوه منحصر به فردی خلاق و خیال‌پرداز خواهد شد. طبق معمول دوستی خیالی برای خود خلق می‌کنند. اگرچه این نشانه را در دیگر کودکان نیز می‌توان دید اما کودکان بااستعداد به نحوه عجیبی خلاق می باشند.

۵. کنجکاو بودن

کنجکاو بودن نشان دهنده اهمیت دادن فرد به یادگیری و جذابیت دانستن است. کودکان باهوش، کنجکاوی بیشتری در عرصه‌های گوناگون از خود نشان خواهند داد و به جستوجو یادگیری زیاد تر در ربط با مسائل گوناگون می باشند.

۶. پافشاری

هنگامی بچه‌های بسیار باهوش موضوعی اشکار می‌کنند که مورد علاقه‌شان است، می‌خواهند همه چیز را درمورد آن بدانند. آن‌ها مدام درمورد آن قضیه سوال می‌پرسند، درمورد‌اش مطالعه می‌کنند و سخن می‌زنند. آن‌ها در حل قضیه پافشاری می‌کنند و می‌خواهند هر طور شده جواب‌ها را اشکار کنند.

۷. قوت حل قضیه

یکی از ویژگی‌های کودکان باهوش این است که آن‌ها توانایی بالایی در حل کردن مسائل و اشکار کردن راه‌حل دارند. یک کودک باهوش در شرایطی که با یک مشکل روبه رو می‌شود سریع تر و بهتر از دیگر همسالانش راه‌حلی برای این شرایط اشکار خواهد کرد.

۸. خلاقیت

کودک بسیار باهوش شما امکان پذیر به شدت خلاق باشد. مطالعات مشخص می کند که افراد خلاق می‌توانند با راه‌های بدیع و خلاقانه مشکلات را حل کنند.‌ این کودکان خصوصیات هنری نشان خواهند داد.

۹. داشتن دایره لغات گسترده

یک کودک تیزهوش طبق معمول دایره لغات گسترده‌ای نسبت به دیگر کودکان هم سن و سال خودش دارد. سخن بگویید‌های بچه‌های دیگر که طبق معمول عامیانه هم می باشند، برای کودکان باهوش شگفت به نظر می‌رسند. امکان پذیر که کودکان باهوش از کلماتی منفعت گیری کنند که حتی بزرگسالان در رابطه با آن‌ها چیزی نمی‌دانند. 

کودکان باهوش، در جستجوی دانش‌اند و لغات پیشرفته و گرامر مناسب دانش‌های تازه را یاد می‌گیرند. این کودکان، کتاب‌ها و مقاله‌هایی را می‌خوانند که زبان پیچیده‌تری نسبت به کتاب‌های کودکانه دارند.

۱۰. تشخیص راحت‌تر الگوها

زندگی روزمره ما انسان‌ها پر از الگوهای گوناگون است. احتمالا شما فهمید الگوهای تاریخی، سیاسی، محل کار و طبیعت شوید. اما امکان پذیر حوادث مختلفی به وجود همراه شوند که از این الگوها پیروی نکنند. کودکان باهوش می‌توانند این الگوها را بشناسند. 

کودکان باهوش قبل از کودکان دیگر، پازل‌ها و بازی‌های فکری را حل می‌کنند. این کودکان می‌توانند توانایی تشخیص الگوها را در جنبه‌های گوناگون زندگی خودشان به کار گیرند. 

مشکلات کودکان باهوش

بالا بودن نمره منفعت هوشی فرد، علاوه بر مزایا و جنبه‌های مثبتی که دارد می‌تواند مشکلاتی را نیز به همراه داشته باشد. این کودکان طبق معمولً دچار مشکلات تعداد بسیاری در تعامل های خود خواهد شد.

انواع چالش های پیش روی کودکان باهوش عبارت هستند از:

سختی والدین و اطرافیان

طبق معمولً والدین و اطرافیان کودکان باهوش، سختی مضاعفی را بر آن‌ها اعمال می‌کنند. آن‌ها انتظار دارند که کودک باهوش، مدام بهترین باشد و در عرصه‌های مختلفی توانمندیهایش را نشان دهد. این قضیه علتمی‌شود که آن‌ها سختی تعداد بسیاری را تحمل کنند. وجود این فشارها در تعداد بسیاری از کودکان علتسرخوردگی و مشکلات روحی تعداد بسیاری می‌شود که می‌تواند مانع بزرگی در جهت منفعت گیری از توانمندیهایشان باشد.

مشکلات مربوط به عزت نفس

برخی از نشانه‌های عزت نفس پایین کودکان عبات است از: خودگویی منفی، نوسانات خلقی مکرر و بیزاری از امتحان کردن کارهای تازه. از آنجایی که تعداد بسیاری از کودکان باهوش به طور طبیعی تمایل به انتقاد از خود دارند، تشخیص این علائم امکان پذیر دشوار باشد. سخن بگویید کردن با یک متخصص، همانند معلم فرزندتان، یک مشاور راهنمایی یا یک درمانگر، می تواند به شما در تشخیص مشکلات عزت نفس کودک پشتیبانی کند.

کمالگرایی

تعداد بسیاری از کودکان باهوش میل ذاتی برای رسیدن به مقصد دارند و این میل اگر در حد اعتدال باشد می‌تواند از نقاط قوت آنها باشد. مشکل وقتی به وجود می‌آید که کودک باهوش تلاش می‌کند برای اثبات هوش خود داخل رقابت شده و در نهایت خسته شود. این مشکل تا جایی پیش می‌رود که اگر بلافاصله به مقصد خود دست اشکار نکند، هوش خود را زیر سوال می‌برد. در نهایت این کار علتمی‌شود که این کودکان کارهای خود را تا انتها پیش نبرند و از امتحان کردن کارهای تازه خودداری کنند. نتیجه این مشکلات در دراز زمان، افزایش خطر فرسودگی شغلی، اضطراب و افسردگی خواهد می بود.

حساسیت ها و تحریک پذیری های بیشتر از حد

باهوش بودن کودک می‌تواند بر توانایی کودک در فیلتر کردن محرک‌های اضافی از جمله مناظر، صداها، بوها و لمس تأثیر بگذارد. تعداد بسیاری از کودکان تیزهوش نیز زیاد حس هم‌دردی دارند؛ تا جایی که به شدت از احساسات دیگران پریشان یا مضطرب خواهد شد.

در برخی از بچه‌ها، تشخیص مشکلات رفتاری و عکس العمل‌های شدید (حساسیت بیشتر از حد) دشوار است. بچه‌های باهوش امکان پذیر در برابر شرکت در رویدادهای اجتماعی به علت بیزاری از سر و صدا اجتناب کنند و عصبانی شوند؛ چون حس می‌کنند تحت تاثییر قرار می‌گیرند. کار کردن با فرزندتان برای شناسایی بار احساسی مضاعف، می‌تواند به شما در یافتن راه‌هایی برای پشتیبانی به کودک باهوش برای آرام کردن خود، پشتیبانی کند.

خستگی در مدرسه

بی‌حوصلگی در مدرسه زیاد تر تبدیل کم‌کاری دانش‌آموزان با توانایی، به‌اختصاصی در دوران نوجوانی می‌شود. کودکان باهوش زیاد تر از این که می‌دانند می‌توانند کار خود را زیاد سریع تر در خانه انجام بدهند، نومید خواهد شد و در مدرسه اغاز به اتلاف زمان می‌کند؛ و این امکان پذیر حتی برای دانش‌آموزانی که در برنامه‌های توانایی های درخشان ثبت نام کرده‌اند نیز صدق کند.

افزایش شراکت تحصیلی در بچه‌های باهوش چالش برانگیز است و رویکردی که انتخاب می‌کنید باید مشابه با سبک یادگیری و سطح بلوغ عاطفی فرزندتان باشد. برخی شواهد نشان می دهد که یادگیری سریع می تواند به طور قابل توجهی خستگی را افت دهد و به کودکان باهوش پشتیبانی کند تا به پتانسیل کامل خود دست یابند.

اگر کودک شما با هر یک از موارد بالا روبرو است، باید با یک متخصص سلامت روان حرفه‌ای مشورت کنید تا او بتواند دوران کودکی را به بهترین شکل بگذراند.