«آرمین خوشوقتی» کارشناس ارشد حقوق و روابط کار، در این رابطه با اصرار بر محوریت رای تازه هیات عمومی دیوان عدل اداری به ایلنا می‌گوید: در خصوص معافیت‌های مالیاتیِ حقوق کارگران مشمول قانون کار، چندین دفعه هیات عمومی دیوان عدل اداری رای صادر کرده و هر بار مزایای به تبع شاغل را از شمول مالیات خارج کرده است اما متاسفانه سازمان امور مالیاتی با جابجا کردن نقطه‌ها و گیومه‌ها دائماً تلاش دارد از این قسمت از حقوق کارگران زحمتکش مالیات کسر کند.

او می‌افزاید: در دادنامه تازه دیوان عدل اداری که در نهم مرداد ماه امسال صادر شد، هیات عمومی دیوان مجدداً مزایای رفاهی و انگیزشی را از شمول کسر مالیات معاف کرده است. نوشته از این قرار است که مطابق ماده ۸۳ قانون مالیات‌های مستقیم، مالیات بر درآمد کارکنان اعم از دولتی و غیردولتی، فقط مشمول حقوق است.

خوشوقتی در ادامه به تاریخچه این معافیت می‌پردازد: هیات عمومی دیوان عدل اداری در ۲۷ فروردین سال ۱۳۹۸ و در ۹ اسفند سال ۱۳۸۹، دو رای وحدت رویه صادر کرد؛ یکی رای شماره ۶۰۱ در سال ۸۹ و فرد دیگر دادنامه ۰۰۷۳ در سال ۹۸ که برمبنای این دو رای وحدت رویه، اینطور مقرر شد که مزایای به تبع شاغل، مزایا می باشند و جزو عناوین حقوق نیستند و به این علت مشمول کسر مالیات نمی‌شوند.

اما چرا علیرغم این آرای وحدت رویه، بازهم از مزایای رفاهی کارگران مالیات کسر می‌شود؛ این کارشناس حقوقی در جواب می‌گوید: از آنجایی که ماده ۳۵ قانون کار مزد را «وجوه نقد و غیر نقد یا مجموع نقد و غیر نقد که در روبه رو انجام کار به کارگر پرداخت می‌شود» تعریف کرده و ماده ۳۶ قانون کار نیز مزد ثابت را مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل دانسته و مطابق تبصره ۳ این ماده قانونی، مزایای رفاهی و انگیزشی همانند پشتیبانی هزینه مسکن، بن خواربار، پشتیبانی عائله‌مندی و پاداش تشکیل، جزو مزد ثابت و مزد مبنا محسوب نمی‌شوند، لذا برهمین مبنا، پرداخت‌هایی که تحت گفتن حق شاغل برای امور رفاهی و انگیزشی پرداخت خواهد شد و مصداق مزد و حقوق کارگر نیستند همانند حق اولاد، حق عائله‌مندی، ایاب و ذهاب و حق مهدکودک که به شاغل صرفنظر از این که در زمان دریافت مشغول به کار بوده یا نه، پرداخت خواهد شد، معاف از مالیات می باشند و به اینها مالیات تعلق نمی‌گیرد.

به حرف های خوشوقتی، مزایای به تبع شاغل که در تبصره ۳ ماده ۳۶ قانون کار آمده، به تبع انجام کار به کارگر پرداخت نمی‌شوند و به این علت جزو مزد و حقوق کارگر نیستند.

این کارشناس روابط کار با اشاره به رای تازه هیات عمومی دیوان عدل اداری اضافه می‌کند: این رای از موارد اشکارِ مزایای رفاهی همانند حق عائله‌مندی، ایاب و ذهاب و حق مهدکودک نام می‌برد ولی اصرار می‌کند که تصمیم از نام بردن این موارد این نیست که مزایای رفاهی به تبع شاغل را به همین چند مورد محصور کند و تصریح دارد همه پرداخت‌هایی که فارغ از مقدار کارایی و منفعت‌وری کارگر صورت می‌گیرند و بلاشرط به کارگر پرداخت خواهد شد، از شمول مالیات حقوق معاف می باشند و به عبارتی، معافیت مالیاتی دارند؛ این معافیت، هم در قسمت دولتی و هم در قسمت خصوصی برای کارگران مشمول قانون کار، مصداق دارد و ملزوم‌الاجراست.

او نتیجه‌گیری می‌کند: به این علت مزایای به تبع شغل که برای امور رفاهی و انگیزشی به شاغل پرداخت خواهد شد، مشمول مالیات نیستند و به جهت دادنامه ۹ مرداد ۱۴۰۳ معافیت مالیاتی دارند و بر این مبنا، نامه‌ی شماره ۵۲۹۰ مورخ ۲۳ خرداد ۱۴۰۳ سازمان امور مالیاتی که بدون دقت به این موارد، معافیت مالیاتی را فقط به مواردی همانند پشتیبانی هزینه مهد کودک، یارانه غذا، ایاب و ذهاب، پشتیبانی هزینه مسکن، پشتیبانی هزینه غذا و تلفن همراه محدود کرده می بود، خارج از نزدیک به اختیارات این سازمان –سازمان امور مالیاتی- تشخیص داده شده و طبیعتاً این نامه برای مراجع قضایی و اداری ملاک عمل نخواهد می بود.