برای برسی حالت انتخابات، گفتمان‌های حاضر و برتری‌های الزامی، او گفت‌وگویی را با عیسی کلانتری، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و کارگزار اجرایی در دولت‌های هاشمی، خاتمی و روحانی تدارک دید تا درمورد همه این بایدها و نبایدها در مسیر دور دوم انتخابات او مباحثه کند. کلانتری ضمن این که دور دوم انتخابات را صف‌کشی مخالفان و موافقان برجام می‌داند، معتقد است بدون حل مشکل تحریم‌ها فرایند تشکیل ثروت در سرزمین به طور راکد باقی مانده و رییس‌جمهور آینده در خوش‌بینانه‌ترین حالت تنها می‌تواند فقر را بین همه ایرانیان توزیع کند.

این فعال سیاسی برای دور دوم انتخابات از مردم می‌خواهد: «ببینند کدام نامزد از تنش‌زدایی و گسترش روابط بین‌المللی سخن بگویید می‌کند و کدام نامزد به جستوجو توقف گسترش روابط و مذاکره است و به آن رای دهند.»

با اشکار شدن نتایج دور نخست انتخابات، عملا یک دوگانه روشن بین مخالفان و موافقان برجام، موافقان و مخالفان مذاکره، مخالفان و موافقان مدارا و…شکل گرفت. نظر شما درمورد این دوگانه چیست؟

از ابتدای انتخابات یک دوگانه جدی بین موافقان و مخالفان برجام شکل گرفت و این دوگانه نهایتا با آخر دور نخست انتخابات به‌طور جدی نمایان شد. وجود پزشکیان به گفتن فردی که گفتمانی مبتنی بر تنش‌زدایی، مدارا، تعامل و با لیاقت‌سالاری را مد نظر دارد در برابر نامزدی که گفتمانی دقیقا در نقطه عکس این مفاهیم دارد، انتخاب را برای مردم آسان می‌کند.

واقع آن است که حل مشکلات اقتصادی سرزمین اساسا بدون حل مسائل بین‌المللی و حل مشکل تحریم‌ها، مقدور نخواهد می بود. تنها کاری که بدون حل مشکلات بین‌المللی می‌توان انجام داد آن است که تقسیم فقر را در سرزمین عادلانه کنند. چرا که تقسیم ثروتی وجود نخواهد داشت. اقتصاد ایران در شرایطی است که ثروت تازه نمی‌تواند تشکیل کند. افزایش تشکیل ملی، افزایش ثروت سرانه، افت فقر و… در زمان تحریم‌ها مقدور نیست. در کل در حالت تحریم‌ها نمی‌توان شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی را ارتقا داد.

اگر ایده‌های رادیکال‌ها در خصوص تداوم وضع حاضر تحقق یابد و تلاشی برای حل معادلات بین‌المللی و از بین بردن تحریم‌ها صورت نگیرد، در خوش‌بینانه‌ترین حالت، فقر به طور عادلانه بین همه مردم تقسیم می‌شود. چرا که با تحریم، تشکیل ثروتی وجود ندارد که بشود بین مردم تقسیم کرد و تنها فقر است که به طور عادلانه بین مردم توزیع می‌شود. این نوشته هم در شرایطی محقق می‌شود که دولت‌ها بتوانند در برابر فساد، رانت و اختصاصی‌خواری بایستند.

برای تشکیل ثروت به چه گزاره‌ای نیاز است که رادیکال‌ها قادر به انجام آن نیستند؟

برای تشکیل و توزیع ثروت به اندوخته‌گذاری نیاز است. اکنون حالت اندوخته‌گذاری در ایران منفی است. در شرایط جاری در اقتصاد ایران حتی امکان جایگزینی استهلاک اندوخته هم وجود ندارد، چه برسد به تشکیل ثروت تازه. برای تشکیل ثروت باید عرصه جذب اندوخته‌های خارجی فراهم شود.

فردی و جریانی می‌تواند حالت اقتصادی و معیشتی مردم را بهبود بخشد که بتواند گشایش‌های سیاسی و ارتباطی در حوزه بین‌الملل تشکیل کرده و از اندوخته‌های بین‌المللی منفعت گیری کند. همانطور که آقای هاشمی رفسنجانی در سال ۶۹ دست به یک این چنین کاری زد و طی ۸سال آن را در ادامه گفت. ایشان با داخل کردن بیشتر از ۳۰میلیارد دلار اندوخته از خارج، ابتدا زیرساخت‌ها و زیربناهای اقتصادی را ساماندهی کرد و ثروت عمومی را بالا برد.

روال جذب اندوخته خارجی در دولت سید محمد خاتمی هم ادامه یافت و اقتصاد ایران را در اغاز یک جهش قابل دقت قرار داد. دورانی که با انتخابات سال ۸۴ و ورود طیف‌های رادیکال و تنش‌آفرین متوقف شد و ایران را داخل دوره‌ای از تورم و رکود کرد. نامزدهایی که تصمیم دارند تشکیل ثروت کرده و با فقر مقابله کنند در وهله نخست باید روابط بین‌الملل را اصلاح کنند. مردم هم باید ببینند کدام نامزد از تنش‌زدایی و گسترش روابط بین‌المللی سخن بگویید می‌کند و کدام نامزد به جستوجو توقف گسترش روابط و مذاکره است.

یکی از موضوعاتی که طیف‌های رادیکال کمتر در خصوص آن سخن بگویید می‌کنند نوشته محیط زیست و تاثییر آن در گسترش سرزمین است. از این منظر شرایط ایران را چطور می‌بینید؟

بله درمورد محیط زیست و نوشته آب به جز نامزد اصلاح‌طلب، دیگر نامزدها بحثی را نقل نکرده‌اند. اگر طی ۲۰سال اندوخته‌گذاری صورت گیرد و فقر ریشه‌کن شود، محیط طبیعی ایران هم روبه بهبود می‌رود. اگر فقر ریشه‌کن نشود، محیط زیست نخستین قربانی خواهد می بود.

ایران نیازمند برقراری عدل در همه حوزه‌های اجتماعی، سیاسی و ارتباطی است. ۲نامزد باقی مانده در انتخابات باید رک و راست درمورد موضوعاتی چون محیط زیست، او گفت و گو زنان، گشت ارشاد و محدودسازی فضای مجازی و… صحب کنند تا مردم فهمید شوند راهبرد هر کدام از این ۲ نامزد چیست؟

نباید حقیقت‌ها نهان شود. متاسفانه نامزدهای جریان راست با توجیهاتی، حقیقت‌ها را از مردم نهان می‌کنند. همانطور که در دور اول مجری برنامه از یکی از نامزدها درمورد گشت ارشاد سوال می‌کرد و فرد مورد نظر مدام درمورد عمق راهبردی زنان سخن بگویید می‌کرد!

دوگانه انتخابات امروز کاملا شفاف پیش روی مردم قرار گرفته است. خطر وجود طیف‌های رادیکال در عرصه مدیریت کلان سرزمین از نظر شما چیست؟

به نظرم اگر مردم در دور دوم شراکت نکنند و طیف تندرو، سکان هدایت دولت را به دست بگیرد، سرزمین با مشکلات عدیده‌ای روبه رو می‌شود. در ونزوئلا قبل از قوت گرفتن چاوز، دولتی سر کار می بود که حمایتهمه قوت‌های جهانی را داشت، اما وقتی که فقر و نابسامانی و ناکارآمدی شدت گرفت، چاوز روی کار آمد.

در واقع ناکارآمدی علتنزول دولت‌ها و ساختارها می‌شود. مردم باید بدانند اگر تندروها مجدد دولت را به دست بگیرند، ایران به خطر می‌افتد. دولتی نیاز است که رویکرد کارشناسی را بازگرداند و با فساد مقابله کند. انواع و اقسام مفاسد در ایران شکل گرفته که ریشه‌های آن به مدیریت رادیکال‌ها بازمی‌گردد. فساد ۳میلیارد یورویی در دوران احمدی‌نژاد و فساد ۳.۷میلیارد دلاری دبش در دولت سیزدهم مثالهایی از این نوع مفاسد می باشند. فردی که ایران را دوست دارد، می‌خواهد آبادی، آزادی و استقلال ایران را ببیند باید پای صندوق‌های رای برود و به اصلاحات تدریجی رای دهد.

در دوگانه‌ای که در دور دوم انتخابات شکل گرفته به نظر شما کدام نامزد می‌تواند به این الزام‌ها دقت کند و حامل مطالبات مردم باشد؟

فکر کنم صحنه کاملا شفاف شده است. از نظر من پزشکیان نامزد اصلح است. پزشکیان از ابتدا صادقانه و شفاف اظهار موضع کرد و حاضر به دادن قولهای دلنشین ولی ناممکن نشد. به نظرم مردم در دوگانه بین رادیکال‌ها و رفورمیست‌ها باید به نامزد اصلاح‌طلب رای بدهند.

با اهمیت ترین چالش پیش روی انتخابات پزشکیان در مرحله دوم را چه می‌دانید؟

برخورد با محمد فاضلی در صدا و سیما نشان داد که رسانه ملی بی‌طرف نیست و در صدا و سیما نسبت به یکی از نامزدها اقبال وجود دارد. فردی که در شمایل کارشناس در میزگرد وجود داشت و برنامه را به حاشیه کشاند و شخصیت مستقلی نداشت. نهایتا هم میکروفن فاضلی خاموش شد، این برنامه کاملا از پیش تعیین شده می بود. هرچند توطئه افراد پشت پرده، نتیجه‌قسمت نبوده است و موج حمایتی پزشکیان زیاد تر شد، اما من نگرانم که از این دست حاشیه‌سازی‌ها در صدا و سیما مجدد تکرار شود. گمان می‌دهم از این دست حاشیه‌سازی‌ها در دور دوم هم علیه پزشکیان تدارک دیده شود. به این علت باید مواظب می بود و عرصه این نوع رفتارها را سد کرد.