افت شتاب حذف یارانه‌ها در مهرماه

در آخر مهرماه ۱۴۰۴، نزدیک به ۱.۵ میلیون نفر از یارانه‌بگیرانی که در دهک‌های هشتم تا دهم قرار داشتند، از فهرست دریافت‌کنندگان یارانه حذف شدند. این رقم در قیاس با دو ماه قبل که ماهانه نزدیک به ۳ میلیون نفر از فهرست خارج می‌شدند، نشان از افت شدت حذف‌ها دارد.

 آمار حذف‌شدگان یارانه بگیر در مرداد و شهریور

طی ماه‌های مرداد و شهریور، در کل ۶ میلیون نفر از خانوارهایی که در دهک‌های نهم و دهم شناسایی شده بودند، از دریافت یارانه کنار گذاشته شدند.

به این ترتیب، شمار کل یارانه‌بگیران که در مردادماه از سوی وزارت کار ۴۶ میلیون و ۵۷۶ هزار و ۳۳۱ نفر اظهار شده می بود، در آخر شهریور به ۴۳ میلیون و ۷۴۱ هزار و ۲۷۴ نفر افت یافت.

 آمار تازه درخصوص یارانه مهرماه

در مهرماه نیز بنا بر اظهار وزارت کار، تعداد یارانه‌بگیران دهک‌های چهارم تا نهم ۴۲ میلیون و ۳۱۳ هزار و ۳۹ نفر بوده است؛ یعنی نزدیک به یک میلیون و ۴۲۸ هزار و ۲۳۵ نفر دیگر از فهرست حذف شدند.

پیشینه حذف یارانه‌ها و الزامات قانونی

پیش از سال ۱۴۰۴، بخشی از خانوارها به‌صورت داوطلبانه از دریافت یارانه انصراف داده یا از فهرست حذف شده بودند. در دولت چهاردهم نیز تا بحال نزدیک به ۷۵۰ هزار نفر حذف شدند.

با استناد به حرف های‌های رئیس سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در نیمه نخست سال ۱۴۰۴، تا این مدت ۱۸ میلیون نفر دیگر باید مطابق الزامات قانونی از فهرست دریافت‌کنندگان کنار گذاشته شوند.

پشتوانه قانونی حذف یارانه سه دهک بالا

حذف سه دهک بالای درآمدی شامل دهک‌های هشتم، نهم و دهم در قانون بودجه سال ۱۴۰۴ و برنامه هفتم گسترش تصریح شده است. بر این مبنا، دولت موظف به اجرای این فرایند است و تعلل در حذف دهک‌های بالا جهت شده پرونده وزیر کار برای بازدید به قوه قضائیه ارسال شود.

 شاخص‌های تازه دهک‌بندی یارانه ای خانوارها

در کنار شاخص‌هایی چون گردش حساب بانکی، مالکیت ماشین، سفرهای خارجی و اقامت در خارج از سرزمین، شاخص تازه‌ای نیز تحت گفتن «خرید خُرد» به نظام دهک‌بندی افزوده شده است. این شاخص میانگین هزینه‌کرد خانوار را در بازه‌ای شش‌ماهه بازدید می‌کند تا عکس دقیق‌تری از توان مالی افراد اراعه دهد.

اعتراض‌ها به حذف یارانه

مطابق آخرین آمار وزارت کار، از بین ۶ میلیون نفر حذف‌شده، تنها ۵۰ هزار نفر نسبت به حذف یارانه خود اعتراض ثبت کرده‌اند. قسمت قابل‌توجهی از این اعتراض‌ها مربوط به افرادی بوده که به علت در اختیار داشتن تنخواه شرکت‌ها یا مجموعه‌های کاری، گردش حساب بالاتری داشته‌اند؛ موضوعی که به‌نادرست آنها را در ردیف دهک‌های بالای درآمدی قرار داده و جهت افزایش شاخص «خرید خُرد» آنان شده است.