فرمانِ گرانی نان صادر شد، یک شوک تازه به سفره‌های خالی کارگران؛ سفره‌هایی که اکنون با رسیدن برنج به کیلویی ۳۰۰ هزار تومان و پیشتازی قیمت گوشت از مرز یک میلیون تومان، برای تعداد بسیاری به خصوص حداقل‌بگیران و کارگران روزمزد به نان خالی محدود شده است.

در روزهای تازه، رئیس کارگروه آرد و نان او گفت: قیمت نان‌های سنتی در استان‌های قم، خراسان‌رضوی، همدان، گیلان و… افزایش یافته و تحول نرخ در دیگر استان‌ها از جمله تهران تا دوشنبه ۲۴ تیر اظهار می‌شود. به حرف های محمد جواد کرمی، «بر پایه قانون، وزارت سرزمین اختیار افزایش نرخ نان سنتی را به استانداری‌ها واگذار کرده و استانداران با آنالیز قیمت‌ها در کارگروه تخصصی خودشان نوشته را بازدید و نرخ‌ها را استانی اظهار می‌کنند».

در برخی استان‌های سرزمین، نان بیشتر از ۵۰ درصد گران شده است؛ آن هم در حالیکه در روزهای بحرانی تازه، تعداد بسیاری از کارگران بیکار شده‌اند یا در بهترین حالت، برخی از مزایای مزدی و اضافه حقوق خود را از دست داده‌اند؛ برای مثال، یک کارگر شاغل در فرودگاه مهرآباد با گفتن این که با افت ساعت پروازها، دیگر اضافه‌کاری و تعطیل‌کاری نداریم، می‌گوید: دستمزدمان، چند میلیون تومان کمتر از قبل شده است.

از این کارگر رسمی می‌پرسم نظرت در رابطه گرانی نان چیست؛ در جواب می‌گوید: منِ کارگرِ رسمی با ماهی ۲۲ میلیون تومان حقوق، دیگر نمی‌توانم در هفته زیاد تر از یکی دو وعده برنج بخورم؛ زیاد تر غذاهایمان نانی‌ست و گرانی نان، سفره‌مان را کوچک‌تر می‌کند؛ این اوضاعِ من است، اکنون ببینید کارگر روزمزد و ساختمانی چه می‌کشد….

از برخی استان‌ها از جمله اصفهان و اراک نیز خبر می‌رسد که برخی شرکت‌ها دست به تعدیل نیرو و اخراجِ کارگران قراردادی خود زده‌اند؛ سوال اینجاست که در این شرایط، چرا دولت فرمان گرانی نان را صادر کرده است؟! آیا تعدیل و انقباض به جایی رسیده که یارانه را از مهم‌ترین مولفه‌ی سبد خوراکی مردم حذف کرده‌اند؟!

 عباس میرزاد، معاون اقتصادی استانداری ایلام، اظهار کرده است که افزایش قیمت نان به علت رشد هزینه حمل‌ونقل، انرژی، بیمه و مواد اولیه بوده و «ربطی به حذف یارانه ندارد». او این چنین حرف های است: «تا این مدت افزایش قیمت‌ها به‌طور رسمی ابلاغ نشده، اما نرخ نان در مرکز استان تا ۵۲ درصد و در شهرستان‌ها تا ۴۲ درصد افزایش یافته است».

او اصرار کرد که این افزایش قیمت قرار بوده پیش از جنگ ۱۲ روزه جمهوری اسلامی با اسرائیل اجرا شود، اما به تعویق افتاده است. معاون استاندار ایلام او گفت: «افزایش هزینه‌هایی جانبی همانند کرایه حمل، قیمت افزودنی‌ها، هزینه‌های انرژی همانند برق، آب و گاز و این چنین حق بیمه کارگران نانوایی‌ها دلایل مهم این تحول قیمت بوده‌اند».

بر پایه آخرین اطلاعات، در قم، قیمت هر نان سنگک سنتی به پنج هزار و ۲۰۰ تومان، سنگک ماشینی به چهار هزار و ۶۵۰ تومان، بربری به سه هزار و ۵۰۰ تومان، تافتون به هزار و ۹۰۰ تومان و لواش به ۹۲۰ تومان رسیده است. در مشهد نیز مرتضی حیدری، معاون فرمانداری، افزایش ۵۲ درصدی قیمت انواع نان را تایید کرده و علت این گرانی را «افزایش اجرت کارگری، هزینه‌های بیمه و مسائل جانبی دیگر» دانسته است.

اولین بار نزدیک به یک هفته پیش از این، «مهدی امیدوار» سخنگوی اتاق اصناف ایران با اظهار این که پشتیبانی دولت به بیمه نانوایان قطع شده و آرد هم گران شده، به طور رسمی خبر از گرانی نان در روزهای آینده داد و یقیناً در تحلیلی شگفت‌تر در یک ویدئو که مورد انتقاد زیاد قرار گرفت، از گزینه‌‌ای به نام  «نان طبقاتی» سخن او گفت: « من فکر می‌کنم به امید خدا فضایی را ببریم جلو، که آن که دوست دارد نان باکیفیت و بهتر بگیرد، به راحتی بگیرد و یارانه هم برای افراد ضعیف جامعه واریز بشود….».

یقیناً نان طبقاتی، اتفاق‌ی جدیدی نیست؛ مدتهاست که نان یارانه‌ای کیفیت قبل خود را از دست داده و در برخی از نقاط به سختی یافت می‌شود؛ مردم برای خرید نان خوب باید هزینه‌ی آزاد بپردازند.

در این شرایط، افزایش ۵۲ درصدی قیمت نان، یک شوک تازهِ تاثیرگذار بر سفره‌های تهی کارگران ایرانی‌ست؛ «علیرضا خرمی» فعال کارگری در این رابطه می‌گوید: شما فقط گرانی نان را نبینید؛ سپس از جنگ ۱۲ روزه، تعداد بسیاری از اقلام خوراکی، گرانی بیشتر از ۵۰ درصدی را توانایی کردند؛ برنج ایرانی که بهترین مثالی آن، قبل از جنگ حداکثر کیلویی ۱۸۰ تا ۲۰۰ هزار تومان می بود، در همین دو سه هفته، به کیلویی ۳۰۰ هزار تومان رسیده است؛ قیمت حبوبات صعود کرده، میوه‌ها گران شده‌اند و …..

او در ادامه گفت: دولت با خود چه فکری کرده است؛ چرا مردم باید هزینه نارضایتی نانوایان و افزایش هزینه‌های تشکیل را بپردازند؛ چرا حاضر نیستند برای ساده‌ترین نیاز زنده ماندن مردم یعنی نان، یارانه بپردازند؟ کارگران ساده و حداقل بگیری که نمی توانند برنج بخورند، نباید نان خالی در سفره داشته باشند؟!

خرمی با اصرار بر این که در روزهای بعد از جنگ کارگران تعداد بسیاری بیکار شده‌ یا دستمزدشان به حداقل افت یافته؛ او گفت: هنگامی کارگران بیکار خواهد شد یا مزایای مزدی‌شان قطع می‌شود، گرانی ۵۰ درصدی نان که در حقیقت بیشتر از این رقم های است -چون نان یارانه‌ای به راحتی گیر نمی‌آید- یک ضربه بزرگ به معیشت است؛ ضربه‌ای که دولت، خود با قیچی کردن یارانه‌ها به سفره‌های مردم داخل آورده است….

بدون تردید، نان تبدیل به اتفاق‌ای طبقاتی شده؛ دولت با اعلان رسمی، نان را در برخی شهرها تا مرز ۵۲ درصد گران کرده و در حقیقت، نانِ باکیفیت و در دسترس زیاد بیشتر از اینها گران شده است؛ در این روزها، جسته و گریخته اخباری از نان سنگکِ ۱۵ تا ۲۰ هزار تومانی در مناطق گوناگون شهرها به گوش می‌رسد و این یعنی دستمزد روزانه کارگران که چیزی نزدیک به ۳۴۰ هزار تومان است، پول ۱۵ یا ۱۶ عدد نان خالی می‌شود. نان خالی، مزد ساعت‌ها عرق ریختن کارگر را می‌بلعد و همه می‌کند…..