غریزه بقا؛ آیا کوسه‌ها در برابر انسان خوی تهاجمی دارند یا فقط از خود دفاع می‌کنند؟_آینده
به گزارش آینده
دکتر اریک کلوآ، پژوهشگر دانشگاه پی‌اس‌ال پاریس و نویسنده‌ی مهم این مطالعه، می‌گوید: «گاز گرفتن کوسه‌ها از انسان، در تعداد بسیاری از موارد واکنشی به رفتارهای تهاجمی خود ماست. در این چنین شرایطی نباید کوسه را تقصیر کار یا مهاجم دانست.»
او می‌افزاید: «این عکس العمل، فقط نشانه‌ای از غریزه بقاست؛ به این علت ملزوم است نگاه خود را به این‌گونه حوادث تحول دهیم و مسئولیت آن را به‌درستی بازتعریف کنیم.»
کوسه‌ها در چه شرایطی برای دفاع از خود گاز می‌گیرند؟
آمارها مشخص می کند گاز گرفتن کوسه‌ها زیاد نادر است و سالانه نزدیک به صد مورد در سراسر جهان ثبت می‌شود. از این تعداد، تنها نزدیک به ده درصد به مرگ انسان منجر می‌شود. به حرف های پژوهشگران، گمان مرگ در حادثه‌ای همانند کار با ماشین چمن‌زنی از دعوا کوسه زیاد تر است.
آخرین مطالب
- پرداخت همزمان وام الزامی ۵۰میلیون تومانی و وام «حَمپاد» برای بازنشستگان_آینده
- پیشبینی شیوع بیماری با منفعت گیری از رسانههای اجتماعی_آینده
- افشاگری ناگهانی درمورد سریال زیر آسمان شهر سپس از ۲۲ سال/ ویدئو_آینده
- رامین رضائیان از استقلال می‌رود؟_آینده
- رکورد تازه در لیگ ایران؛ چند جیمی جامپ همزمان در زمین!/ جیمی جامپها سیدحسین حسینی را محاصره کردند/ ویدئو_آینده
برای بازدید دلایل گاز گرفتن کوسه‌ها که می‌تواند از رقابت بر سر قلمرو تا شکار طعمه متغیر باشد، پژوهشگران به آب‌های پلی‌نزی فرانسه رفتند؛ منطقه‌ای به وسعت ۵/۵ میلیون کیلومتر مربع که زیستگاه بیشتر از ۳۰ گونه گوناگون کوسه است. این منطقه از سال ۲۰۰۶ به‌گفتن پناهگاه رسمی کوسه‌ها معارفه شده و مکانی ایده‌آل برای مطالعه حرکت آنها به‌شمار می‌رود.
پژوهشگران با بازدید داده‌های مربوط به دعوا کوسه‌ها در طول ۶۰ سال قبل، مواردی را شناسایی کردند که در آن کوسه در عکس العمل به عمل های تهاجمی انسان همانند ماهیگیری با نیزه یا تلاش برای گرفتن این حیوان، انسان‌ها را گاز گرفته‌اند.
برخلاف دعوا و گاز گرفتن‌هایی که با مقصد شکار و تغذیه انجام می‌شود، گاز گرفتن‌های دفاعی طبق معمول سطحی، غیرکشنده و تکرارشونده است.
به حرف های‌ی پژوهشگران این نوع عکس العمل دفاعی همانند حرکت گونه‌های روی خشکی همانند خرس‌ها یا پرندگان بزرگی چون شترمرغ شاخدار است که در روبه رو با تهدید، حملات سطحی انجام خواهند داد.
گاز گرفتن دفاعی چه مقدار شایع است؟
بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۳ در آب‌های پلی‌نزی فرانسه ۷۴ مورد دعوا کوسه ثبت شده که در چهار مورد از آنها به گمان زیاد برای دفاع از خود بوده است. این رقم نزدیک به ۳ تا ۵ درصد از کل موارد را راه اندازی می‌دهد.
جمع‌آوری این چنین داده‌هایی در سطح جهانی کار آسانی نیست اما پژوهشگران روش خود را روی بانک جهانی حملات کوسه‌ها نیز آزمودند؛ پایگاهی که از سال ۱۸۶۳ تا بحال نزدیک به ۷ هزار مورد گاز گرفتن کوسه را ثبت کرده است.
این بانک اطلاعاتی دعوا کوشه‌ها را به دو دسته «تحریک‌شده» و «تحریک‌نشده» تقسیم می‌کند. پژوهشگران بر موارد تحریک‌شده تمرکز کردند؛ یعنی گاز گرفتن‌هایی که بعد از نوعی تماس یا حرکت تهدیدآمیز انسان با کوسه رخ داده است.
بازدید‌ها نشان داد که ۳۲۲ مورد از این گاز گرفتن‌ها می‌تواند ناشی از دفاع کوسه از خود باشد؛ عددی که با یافته‌های پلی‌نزی فرانسه هم‌خوانی دارد.
دکتر اریک کلوآ می‌گوید: «باید این حقیقت نه‌چندان بدیهی را بپذیریم که کوسه‌ها در برابر انسان زیاد محتاط‌اند و در زیاد تر موارد از ما می‌ترسند.»
او می‌افزاید: «هنگامی کوسه‌ها برای دفاع از خود عکس العمل نشان خواهند داد، امکان پذیر نیرویی بیشتر از حد ملزوم به کار ببرند؛ همان گونه که انسان‌ها نیز بعضی اوقات در دفاع از خود عکس العمل‌های شدیدی نشان خواهند داد.»
کلوآ اصرار می‌کند: «به گمان زیاد، این عکس العمل شدید ناشی از فعال شدن آنی غریزه بقاست. زیاد دور از انتظار است که کوسه‌ها احساساتی همانند انتقام داشته باشند؛ حرکت آنها کاملا معطوف به زنده ماندن است.»
چطور از گاز گرفتن کوسه در امان بمانیم؟
پژوهشگران می‌گویند برای پیشگیری از گاز گرفتن کوسه‌هایی که برای دفاع از خود دعوا می‌کنند، باید از هرگونه حرکت تهاجمی پرهیز کرد؛ از جمله تلاش برای پشتیبانی به کوسه‌های به گل نشسته، چون امکان پذیر این حرکت از نظر حیوان تهدید برداشت شود.
کلوآ هشدار می‌دهد: «حتی اگر کوسه‌ای بی‌خطر به نظر برسد یا در حالت وخیمی باشد، نباید با آن تماس فیزیکی برقرار کرد. امکان پذیر هر لحظه این تماس را به چشم تهدید ببیند و عکس العمل نشان دهد.»
شناخت ویژگی‌ها و حرکت گونه‌های گوناگون کوسه‌ها نیز می‌تواند به پیشگیری از موقعیت‌های خطرناک و افت گمان دعوا این جانور، پشتیبانی کند. برای نمونه، کوسه خاکستری صخره‌ای که به‌شدت از قلمرو خود دفاع می‌کند، امکان پذیر فقط با ورود انسان به محدوده خود حس خطر کرده و غریزه دفاعی‌‌اش فعال شود.
بازنگری در نگاه‌‌مان به گاز گرفتن کوسه‌ها
پژوهشگران می‌گویند نباید همه حملات کوسه‌ها را همیشه «دعوا» نامید، به‌اختصاصی وقتی که این جانور در حال دفاع از خود است. به باور آنها برچسب «دعوا» در این چنین مواردی نادرست است و نگاه ما را به حرکت این جانور مخدوش می‌کند.
نقش رسانه‌ها در شکل دادن به این عکس زیاد مهم است. در زیاد تر گزارش‌ها کوسه به‌گفتن مهاجم معارفه می‌شود، حتی اگر نخستین حرکت تهاجمی از سوی انسان بوده باشد. به‌گفتن نمونه، در آوریل ۲۰۱۶ هنگامی دو ماهیگیر به یک کوسه خاکستری نزدیک شدند و رفتاری تهاجمی داشتند و این جانور برای دفاع از خود آنها را گاز گرفت، تقریبا همه رسانه‌ها از واژه‌ی «دعوا» در تیترهای خود منفعت گیری کردند.
پژوهشگران هشدار خواهند داد که این نوع روایت‌های ساده‌انگارانه نه‌تنها به وجهه کوسه‌ها لطمه می‌زند، بلکه روال حفاظت از آنها را نیز دشوارتر می‌کند؛ روندی که برای پیروزی به حمایتعمومی نیاز دارد.
با افزایش وجود انسان در دریا و بالا رفتن گمان برخورد با کوسه‌ها پژوهشگران امیدوارند این یافته‌ها به فهمیدن بهتر حرکت این جانوران منجر شود و راه را برای مدیریت پایدارتر و انسانی‌تر حیات‌وحش باز کند.
شناخت دقیق‌تر انگیزه‌های رفتاری حیوانات می‌تواند به طراحی راهکارهایی منجر شود که بدون صدمه رساندن، از ابراز درگیری جلوگیری کنند.
دسته بندی مطالب
اخبار کسب وکارها