از میز شام عقب می‌کشید و حس می‌کنید که دیگر نمی‌توانید حتی یک لقمه‌ دیگر بخورید، اما همان لحظه یک شیرینی یا دسر به شما تعارف می‌شود و شما نمی‌توانید نه بگویید. علت آن چیست؟ دانشمندان در یک مطالعه تازه، نورون‌های مسئول این اتفاق موسوم به «معده دسر» را شناسایی کرده‌اند.

به نقل از نیو اطلس، دانشمندان مؤسسه تحقیقات متابولیسم ماکس پلانک در یک مطالعه تازه روی موش‌ها، به آنها این گزینه را دادند که سپس از غذا، بین قولهای شیرین مصرف کنند. جای شگفتی نیست که آنها حتی وقتی که کاملاً حس سیری می‌کردند نیز به خوردن دسر میل داشتند. به این علت محققان بازدید کردند که در طول این فرآیند در مغز آنها چه می‌گذرد.

حس سیری که سپس از یک وعده غذایی بزرگ به شما دست می‌دهد، نه تنها از معده بلکه از مغز شما نیز ناشی می‌شود. به طور خاص، این نورون‌های پرو-اپیوملانوکورتین (POMC) در ناحیه هیپوتالاموس می باشند که بعد از تغذیه فعال خواهد شد تا یقین شوند که دیگر غذایی به معده خود روانه نمی‌کنید.

در کمال شگفتی محققان، نورون‌های POMC یک محل فعالیت دوم مخفیانه داشتند. در حالی که آنها سیگنال «من سیر هستم» را به صدا در می‌آوردند، این چنین برآمدگی‌هایی را به ناحیه همسایه مغز، یعنی «تالاموس پارا بطنی»(paraventricular thalamus) فرستادند و هورمونی به نام «β-اندورفین» را آزاد کردند. این مسیر اپیوئیدی(افیونی و اعتیادآور)، اشتهایی را که به طور خاص برای قند تنظیم شده است، روشن می‌کند. خوردن دسر علتایجاد حس پاداش در مغز می‌شود که موش را به خوردن شیرینی تشویق می‌کند.

در اتفاقی دلنشین دقت، محققان دریافتند که این مسیر لذت فقط توسط غذاهای شیرین فعال می‌شود و هنگامی موش‌ها سپس از صرف غذا، غذای معمولی یا چرب می‌خورند، ساکت می‌ماند.

هنینگ فنسلاو(Henning Fenselau)، سرپرست این مطالعه او گفت: از دیدگاه تکاملی، این منطقی است. شکر در طبیعت کمیاب است، اما انرژی سریعی را فراهم می‌کند. مغز طوری برنامه‌ریزی شده است که مصرف قند را هر زمان که در دسترس باشد، کنترل کند.

سپس محققان مسیر مواد اپیوئیدی را مسدود کردند و دریافتند که موش‌های سیر شده می‌توانند در برابر جذابیت دسر مقاومت کنند. با این حال شگفت است که جلوگیری از ترشح β-اندورفین، موش‌های گرسنه را از مصرف شکر منع نکرد.

محققان برای بازدید این که آیا مکانیسم شبیهی در انسان وجود دارد یا خیر، به داوطلبان محلول قندی دادند و دریافتند که همان ناحیه از مغز به این ماده عکس العمل مشخص می کند. این مشخص می کند که مسدود کردن این مسیر می‌تواند راهی تازه برای مهار پرخوری و چاقی باشد.

فنسلاو می‌گوید: اکنون داروهایی وجود دارند که گیرنده‌های مواد اپیوئیدی را در مغز مسدود می کنند، اما افت وزن، کمتر از تزریق‌های سرکوب کننده اشتهاست. ما معتقدیم که ترکیب با آنها با دیگر درمان‌ها می‌تواند زیاد سودمند باشد. با این حال، ما باید این نوشته را زیاد تر بازدید کنیم.

یقیناً فعالیت مغز به تنهایی عکس کاملی اراعه نمی‌دهد. مطالعات دیگر نشان داده‌اند که سیگنال‌های میکروبیوم روده نیز می‌توانند بر این نوشته تاثییر بگذارند.

این پژوهش در مجله Science انتشار شده است.