چرا فهمید نمی‌شویم زمین گرد است؟

جواب این سوال به قضیه دیدگاه یا پرسپکتیو مربوط می‌شود. انسان‌ها موجوداتی نسبتاً کوچک می باشند که روی یک کره زیاد بزرگ زندگی می‌کنند.

قد یک فرد بزرگسال طبق معمولً ۱.۵ تا ۲ متر و قد کودکان از این مقدار نیز کمتر است. فکر کنید که شما بندباز سیرک هستید و روی توپی با قطری در نزدیک به یک متر ایستاده‌اید. از بالای این توپ، شما می‌توانید ببینید که چطور همه جهات در زیر پای شما خم دیده خواهد شد.

اکنون مگس کوچک را فکر کنید که روی همان توپ سیرک قرار دارد. نقطه دید مگس به گمان زیادً یک میلی‌متر یا کمتر از سطح فاصله دارد. ازآنجایی‌که مگس زیاد کوچک‌تر از توپ است و دیدگاهش نزدیک به سطح آن است، نمی‌تواند کل توپ را ببیند.

زمین نزدیک به ۱۲.۸ میلیون متر عرض دارد و حتی نقطه دید یک انسان قدبلند فقط نزدیک به ۲ متر بالاتر از سطح آن است. هنگامی روی زمین ایستاده‌ایم چشم‌های ما به‌هیچ‌وجه نمی توانند وسعت زمین کروی فهمیدن کنند. حتی اگر تا قله اورست ۸, ۸۵۰ متر بالاتر از سطح دریا است، صعود کنید، بازهم نمی‌توانید گردی زمین را بفهمید و در آن مکان هم زمین تخت به نظر می‌رسد

تنها راه دیدن انحنای زمین این است که بیشتر از ۱۰ کیلومتر از سطح آن بالاتر پرواز کنید؛ چون طول افقی که می‌بینیم به ارتفاع ما از سطح زمین بستگی دارد.

هنگامی روی زمین ایستاده‌ایم و مانعی جلوی دید ما را نمی‌گیرد، می‌توانیم نزدیک به ۴.۸ کیلومتر از افق را ببینیم. این مقدار برای دیدن قسمت کافی از محیط زمین جهت مشاهده انحنای زمین در خط افق، کافی نیست. در این چنین موقعیتی همانند مگسی روی یک توپ سیرک، نمی‌توانیم مقدار کافی از لبه محل تلاقی آسمان و زمین را ببینیم.

برای دیدن کل سیاره کروی، باید همراه با فضانورد یا با ماهواره راهی فضا شوید. در این سفر نمای کاملی از گردی زمین را از فاصله‌ زیاد زیاد تر خواهید دید.

هواپیماهای تجاری بزرگ نیز می‌توانند به ارتفاعی پرواز کنند که در آن نمایی بسته از انحنای زمین اشکار است؛ یقیناً دید خلبانان از جلوی هواپیما نسبت به دید مسافران که فضای بیرون را از پنجره‌های کناری نگاه می‌کنند، زیاد تر است.

زمین کاملاً کروی نیست

حتی از فضا هم نمی‌توانید کروی بودن شکل زمین را تشخیص دهید: زمین کاملاً گرد نیست. در واقع، زمین کره‌ای با مقدار اندکی از صافی یا یک جرم بیضوی محسوب می‌شود. در حقیقت زمین در ناحیه خط استوا مقداری عریض‌تر از ارتفاع آن است، همانند کره‌ای که فردی روی آن نشسته و مقداری آن را تخت کرده باشد.

این اتفاق به علت چرخش زمین رخ می‌دهد که نیروی گریز از مرکز تشکیل می‌کند؛ همان نیرویی که اگر در حال چرخیدن روی یک چرخ‌وفلک باشید و محکم به آن نچسبید، شما را به بیرون پرت می‌کند. این نیرو علتایجاد یک برآمدگی جزئی در ناحیه کمر زمین (خط استوا) می‌شود.

ویژگی‌های توپوگرافی روی سطح زمین، همانند کوه‌ها و گودال‌های عمیق دریایی، نیز شکل زمین را مقداری تحول خواهند داد. این عوارض علتتغییرات کوچکی در قوت میدان گرانشی زمین خواهد شد؛ نیرویی که همه اجسام روی زمین را به سمت مرکز سیاره می‌کشد.

رشته زمین‌شناسی، شاخه‌ای به نام ژئودزی دارد که به مطالعه شکل زمین و نحوه موقعیت آن در فضا تعلق دارد. در نظر گرفتن اصول ژئودزی، برای انجام تعداد بسیاری از فعالیت‌ها مهم است؛ از ساخت شبکه‌های فاضلاب و تهیه نقشه‌های دقیق از افزایش سطح دریا گرفته تا پرتاب و ردیابی فضاپیماها. مطالعه در رابطه سیاره زمین حوزه‌ای مهم در پژوهش‌های علمی امروزی  محسوب می شود و به ما یادآوری می‌کند که هم چنان در حال یادگیری درمورد این سیاره شگفت‌انگیز هستیم که خانه ما است.