نتایج مطالعات و بازدید‌ها مشخص می کند که شیوع بیماری کرونا علتاز بین‌رفتن تعداد بسیاری از مشاغل طی فصول گوناگون سال ۹۹ شده است و اوج تاثیرگذاری بیماری کرونا، مربوط به بهار ۹۹ و به افت یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از تعداد شاغلان است. با وجود افت دیدنی تعداد شاغلات در فصول گوناگون سال ۹۹، نرخ بیکاری این دوره، روال کاهشی داشته است.

بازدید عمیق‌تر مشخص می کند که علت مهم این عدم همسویی، ساختار و کیفیت اشتغال در ایران است. بازدید‌ها مشخص می کند که در ساختار اشتغال ایران، شاغلان غیررسمی (۶۰ درصد اشتغال سرزمین) و افراد کارکن جدا گانه سهم بالایی (۳۶.۸ درصد) را دارند در حالی‌که در ایالات متحده شاغلان مزد و حقوق بگیر، قسمت عمده شاغلان آمریکا (نزدیک به ۹۴ درصد) را راه اندازی خواهند داد.

بعد بدیهی است که با اغاز شوک کرونا، شاغلان آمریکا در صورت از دست رفتن شغل، چون مزد و حقوق‌بگیر می باشند به جمعیت بیکار اضافه خواهد شد تا از مزایای بیمه بیکاری منفعت‌مند شوند. اما در کشورهایی که سهم شاغلان کارکن جدا گانه و اشتغال غیررسمی در آنها بالاست، تاثییر این بحران در افزایش جمعیت غیرفعال و افت نرخ شراکت نمایان شده و همین جهت افت نرخ بیکاری می‌شود.

به این ترتیب اگر در تحلیل حالت بازار کار، ساختار و کیفیت اشتغال نادیده گرفته شود و تنها تغییرات نرخ بیکاری مبنا باشد، امکان پذیر به قضاوت نادرست منجر شود.

پایین گرفتن نرخ شراکت، جهت افت نرخ بیکاری شد

برای بازدید بهتر می‌توان یک مثال از گزارش بیکاری سال ۱۴۰۰ آورد. بر پایه آن گزارش استان خراسان رضوی کمترین نرخ بیکاری و استان لرستان بیشترین نرخ بیکاری را دارند.

چنانچه نرخ شراکت با عطف به اهمیتی که دارد، یکسان فکر شود نتایج دچار تحول اساسی خواهد شد. بیشترین نرخ شراکت در گزارش ۱۴۰۰ به استان یزد با ۴۷.۸ درصد تعلق داشت و این نرخ برای همه استانها لحاظ می‌شود.

در این صورت نرخ بیکاری استان سیستان و بلوچستان که پیش از این ۹.۴ درصد گزارش شده به ۳۴.۶ درصد می‌رسد. به زبان ساده‌تر اگر نرخ شراکت بیشترین استان به گفتن نرخ شراکت واقعی سرزمین لحاظ شود فقط ۲۵ درصد نرخ بیکاری استان سیستان و بلوچستان را افزایش می‌دهد.