حلزون دریایی مخروطی(Conus geographus) یک شکارچی معمولی نیست. این جانور به جای منفعت گیری از نیروی خشن برای گرفتن طعمه، از روشی موذیانه منفعت گیری می‌کند که ترکیبی از سموم است که کارکرد بدن قربانیان را مختل می‌کند و آنها را درمانده و خوردن آنها را آسان می‌کند. با این حال، در این ترکیب مرگبار ماده قابل توجهی نهفته است، ماده‌ای که یک هورمون انسانی را همانند‌سازی می‌کند و پتانسیل تشکیل داروهای پیشگامانه‌ای دارد.

به نقل از اس‌اف، دانشمندان دانشگاه یوتا و همکاران بین‌المللی آن‌ها با انتشار کردن کار خود در مجله Nature Communications، عنصری را در زهر حلزون شناسایی کرده‌اند که همانند سوماتواستاتین (somatostatin)، یک هورمون انسانی که مسئول تنظیم قند خون و دیگر فرآیندهای بدن است، عمل می‌کند. آنچه که واقعا شگفت‌انگیز است این است که این سم تشکیل شده از حلزون که به نام کنسواتین (consomatin) شناخته می‌شود، فقط هورمون را همانند‌سازی نمی‌کند، بلکه از نظر ارامش و ویژگی از آن پیشی می‌گیرد و آن را به یک گزینه بسیار برای تشکیل دارو تبدیل می‌کند.

چطور یک سم کشنده می‌تواند به یک داروی نجات دهنده تبدیل شود؟

سوماتواستاتین در انسان به گفتن یک نوع تنظیم کننده مهم عمل می‌کند و ضمانت می‌کند که سطح قند خون، هورمون‌ها و دیگر مولکول‌های حیاتی از کنترل خارج نمی‌شوند. با این حال، کنسوماتین، نسخه حلزونی این هورمون، دارای مزایای منحصر به فردی است. برخلاف سوماتواستاتین انسانی که با چندین پروتئین در بدن تعامل دارد، کنسوماتین فقط یک پروتئین خاص را با دقت دقیق مقصد قرار می‌دهد. این مقصد‌گیری دقیق به این معنی است که کنسوماتین به طور بالقوه می‌تواند برای تنظیم سطح قند خون و هورمون با عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهای حاضر منفعت گیری شود.

کنسوماتین این چنین نسبت به هورمون انسانی پایدارتر است و به علت وجود اسید آمینه غیرمعمول در بدن ماندگاری بیشتری دارد که آن را در برابر تجزیه مقاوم می‌کند. برای محققان داروسازی، این ویژگی یک معدن طلا است چون می‌تواند تبدیل گسترش داروهایی شود که مزایای طویل‌تری را برای بیماران اراعه می‌کنند، دفعات مصرف دارو را افت خواهند داد و نتایج کلی درمان را بهبود می‌بخشند.

در حالی که امکان پذیر نگاه کردن به زهر برای الهام گرفتن در تشکیل دارو غیرمعمول به نظر برسد، اما ثابت شده است که این رویکرد فوق العاده نتیجه قسمت است. همانطور که دکتر هلنا صفوی، دانشیار بیوشیمی در دانشگاه یوتا و نویسنده ارشد این مطالعه توضیح می‌دهد، جانوران سمی همانند حلزون دریایی مخروطی میلیون‌ها سال زمان داشته‌اند تا سموم خود را برای مقصد قرار دادن مولکول‌های خاص در طعمه خود تنظیم کنند. این دقت تکاملی دقیقا همان چیزی است که این سموم را در جستجوی داروهای تازه زیاد مورد قیمت می‌کند.

کنسوماتین در محیط طبیعی خود در کنار سم فرد دیگر در سم حلزون مخروطی که همانند انسولین است، کار می‌کند تا قند خون طعمه حلزون را به شدت افت دهد. این کار، ماهی‌ها را در حالت تقریبا کما قرار می‌دهد که قادر به فرار از چنگ مرگبار حلزون نخواهند می بود. با مطالعه کنسوماتین و شریک شبیه انسولین آن، محققان بر این باورند که می‌توانند راه های جدیدی را برای کنترل سطح قند خون در انسان کشف کنند که به طور بالقوه تبدیل درمان‌های بهتر برای دیابت می‌شود.

شوق انگیزتر این گمان است که سم حلزون مخروطی حاوی سموم اضافی تا این مدت کشف نشده باشد که قند خون را نیز تنظیم می‌کند.

این مولکول‌های کشف‌نشده می‌توانند راه را برای نسل جدیدی از داروهای دیابت هموار کنند و میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان امیدوار کنند.