کشیدن دندان پوسیده تورم

تورم نقطه‌به‌نقطه شدت رشد قیمت‌ها را دقیق‌تر مشخص می کند. هنگامی تورم نقطه‌به‌نقطه خرداد می‌گوید خانوار ایرانی ناچار شده از خرداد ۱۴۰۲ تا خرداد ۱۴۰۳ بابت خرید یک گروه کالا و خدمات اشکار، چه مقدار زیاد تر پول بپردازد.

تورم نقطه‌به‌نقطه خرداد ۱۴۰۳، توسط مرکز آمار ۳۱.۹ درصد گفتن شده است. تورم در فروردین و اردیبهشت امسال به ترتیب ۳۱ درصد و ۳۰.۹ درصد می بود.

دولت سیزدهم، مرداد ۱۴۰۰ به جای حسن روحانی سر کار آمد. تورم نقطه‌به‌نقطه در آن زمان تا ۴۳.۲ درصد پیش رفته می بود، اما ۲۰ ماه سپس در فروردین ۱۴۰۲، تورم نقطه‌به‌نقطه به ۵۸.۶ درصد رسید. اهمیت این عدد هنگامی بهتر فهمیدن می‌شود که بدانیم در سال‌های تازه تنها عهدشکنی و خروج دونالد ترامپ از برجام توانسته می بود این چنین ملالی را به اقتصاد ایران تحمیل کند.

رکورد تاریخی تورم سرزمین متعلق به سال‌های ۱۳۲۱ و ۱۳۲۲ است. جنگ جهانی، دعوا متفقین و قحطی بزرگ دست به دست هم دادند تا در آن دوره ایران تورم ۹۶.۲ درصدی و ۱۱۰.۵ درصدی را توانایی کند.

دوره طلایی تورم در سال‌های تازه به سال‌های ۹۵ و ۹۶ مربوط می‌شود. در آن سال‌ها تورم با تاثییر مستقیم از برجام به زیر ۱۰ درصد رسید، اما از ۱۳۹۷ تا به حال تورم مجدد موی دماغ دولت‌ها شده و با وجود در محدوده ۳۰ و ۴۰ درصد و حتی عبور از محدوده ۵۰ درصد به یاغی‌گری پرداخته.

تورم از تابستان تا پاییز ۱۴۰۲ در محدوده ۴۰ درصد وجود داشت و هفت ماه قبل را صرف رسیدن به کف کانال ۳۰ درصد کرده است. تورم از شهریور سال ۱۳۹۹ کانال ۲۰ درصد را ترک کرد و تا الان حاضر نشده به آن محدوده برگردد. کنترل و افت تورم به شکل موثر با اهمیت ترین چالش اقتصادی دولت مسعود پزشکیان خواهد می بود.

زیاد تر بدانید | دولت چهاردهم کار خود را با دلار ۵۸ هزار و ۸۵۰ تومانی، سکه ۴۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی و طلای سه میلیون و ۴۰۰ هزار تومانی اغاز می‌کند. هنگامی متوسط قیمت گوشت قرمز به کیلویی ۶۵۳ هزار تومان رسیده و برنج ایرانی را به طور میانگین ۱۱۸ هزار و ۴۵۰ تومان می‌فروشند. آمار‌ها می‌گویند خرید خانه در تهران به متری ۸۵ میلیون و ۹۱۰ هزار تومان بودجه نیاز دارد

رام کردن بازار دلار، طلا و سکه

قیمت دلار چهار روز بعد از اظهار پیروزی مسعود پزشکیان در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری به سایت‌ها و اپلیکیشن‌های آنلاین برگشت. دلار در دوران عزلت اجباری توانست بی‌سروصدا رکورد‌های جدیدی خلق کند. اگر چه معامله های احتمالی در پستو‌ها انجام‌گرفته، اما تاثییر روانی قیمت ارز در بازار غیررسمی را مردم عادی هم حس کردند.

دلار روز سه‌شنبه ۱۹ تیرماه در محدوده ۵۸ هزار و ۸۵۰ دیده شد و فعلا فردی تمایل ندارد روز‌های آخر فروردین را برای بیاورد. رکورد تاریخی قیمت دلار در ۲۵ فروردین (اگرچه به شکل غیررسمی) با رسیدن به قله ۶۷ هزار و ۵۰ تومان شکسته شد.

قیمت دلار در روز تحلیف سید ابراهیم رئیسی ۲۵ هزار و ۶۳۰ تومان می بود و روزی که با سقوط هلی‌کوپتر عمر دولت سیزدهم به آخر رسید در محدوده ۶۰ هزار و ۶۰۰ تومان قرار داشت. مهار رشد ۱۳۶ درصدی قیمت دلار در سه سال و نیم قبل ماموریت بعدی دولت دولت مسعود پزشکیان خواهد می بود.

قیمت طلا و سکه در روز‌های تازه به ترتیب در حوالی سه میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و ۴۱ میلیون تومان آفتابی شده‌اند. دولت سیزدهم موقعی دولت را تحویل گرفت که قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار به یک میلیون و ۱۰۰ هزار و ۸۰۰ تومان رسیده می بود. قیمت طلا اواخر اردیبهشت امسال به جایگاه سه میلیون و ۸۳۰ هزار تومان دست اشکار کرد تا ناظر افزایش ۲۴۸ درصدی باشد.

سکه امامی در دوران دولت سیزدهم با رشد قیمت ۲۹۶ درصدی روبرو شد و از ۱۱ میلیون و ۳۶۶ هزار تومان ۱۴ مرداد ۱۴۰۰ به ۴۵ میلیون و ۳۱ هزار تومان آخر اردیبهشت ۱۴۰۳ رسید. قیمت سکه نسبت به ۵۰ روز پیش تقریبا پنج میلیون ارزان شده و فعلا در محدود ۴۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خرید وفروش می‌شود.

سربه‌راه کردن بازار میلیاردی مسکن

قیمت مسکن در تهران به متری ۸۵ میلیون و ۹۱۰ هزار تومان رسیده است. این عدد مقیاس قیمت خانه در تهران شناخته می‌شود و، چون نهایتا «میانگین» قیمت را اظهار می‌کند، زیاد تر به درد نوشتن گزارش ها‌ی رسمی و قیاس‌های آماری می‌خورد.

خرید خانه در تهران اردیبهشت ۱۴۰۳، به طور میانگین متری ۸۴ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان هزینه داشت، ولی اگر به ۱۴ مرداد ۱۴۰۰ برگردیم، به روزی که مراسم تحلیف دولت سیزدهم برگزار شد با عدد ۳۰ میلیون و ۹۷۰ هزار تومان برخورد می‌کنیم.

قیمت خانه در تهران بر پایه آمار‌های رسمی بانک مرکزی طی دوره سه سال و نیمه ریاست‌جمهوری سید ابراهیم رئیسی ۱۷۳ درصد رشد داشت. قیمت مسکن در دوره هشت ساله ریاست جمهوری حسن روحانی هم رشد چشمگیری را توانایی کرده می بود و از متری سه میلیون و ۷۳۸ هزار تومان تا ۳۰ میلیون و ۹۷۰ هزار تومان پیش رفت.

خرید خانه ۱۰۰ متری در تهران با محاسبات جاری به‌طور میانگین هشت میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بودجه نیاز دارد. اقبال عمومی به خرید خانه ۵۰ متری در تهران را با دقت به همین قضیه توجیه‌پذیر می‌دانند. فعالان بازار مسکن می‌گویند خریداران غالبا تلاش می‌کنند موقع خرید خانه در تهران سراغ واحد‌هایی با سن بالای ۲۰ سال بروند تا قیمت‌ها مشابه با بودجه‌شان پایین بیاید.

نمودار آبی‌رنگ روال تورم نقطه‌به‌نقطه از سال ۱۳۹۷ تا خرداد امسال را مشخص می کند

عقب‌افتادگی شاخص بورس

شاخص بورس در هفته سوم تیرماه ۱۴۰۳ تا ارتفاع دو میلیون و ۲۲۰ هزار واحد پیش رفت. بخشی از این رشد به اظهار نتیجه نهایی انتخابات ریاست جمهوری برمی‌گردد؛ هرچند رضایت اندوخته‌گذاران و فعالان بورس تا این مدت جلب نشده است.

بورس در معامله های ابتدای سال ۱۴۰۳، ارتفاع دو میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی را در مشت داشت و تا اواخر فروردین با چنگ و دندان از آن محافظت کرد، اما در دو روز پایانی اردیبهشت، هنگامی خبر سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی و همراهان انتشار شد، شاخص نزدیک به ۱۰۰ هزار واحد ریزش کرد. یک ماه سپس در اواخر خرداد به نظر می‌رسد شاخص حتی برای عقب‌نشینی از کانال دو میلیون واحد آماده شده است، اما همزمان با گرم شدن تنور رقابت‌های انتخاباتی ورق برگشت تا بالاخره بغض بورس در روز شنبه ۱۶ تیرماه بشکند و شاخص با ۸۸ هزار پله پرش روبرو شود.

بورس زمان برگزاری مراسم تحلیف سید ابراهیم رئیسی در نیمه مرداد ۱۴۰۰، روی پله یک میلیون و ۴۰۶ هزار واحد قرار داشت و سه سال و نیم سپس در روز‌های آخر اردیبهشت یا بهتر بگوییم روزی که خبر سقوط هلی‌کوپتر رئیس‌جمهور انتشار شد با ریزش ۶۱ هزار و ۸۲۴ واحدی در ارتفاع دو میلیون و ۱۰۶ واحد آرام گرفت.

بورس در دوره ابراهیم رئیسی ۵۰ درصد رشد را توانایی کرده، اما با دقت به افزایش قیمت‌ها در دیگر بازار‌ها عملا اسباب نارضایتی فعالان بازار اندوخته را فراهم آورده است. قیمت طلا در طول حیات دولت سیزدهم ۲۴۸ افزایش اشکار کرده و قیمت سکه ۲۹۶ درصد افزایش داشت. دلار هم رشد ۱۳۶ درصدی را از خود به جا گذاشت.

شکستن شاخ قیمت خوراکی

قیمت گوشت قرمز گوسفندی ابتدای دولت سیزدهم به طور متوسط کیلویی ۱۳۸ هزار و ۵۰۰ تومان بوده. سه سال و نیم سپس در اردیبهشت ۱۴۰۳، هنگامی سقوط هلی‌کوپتر به شهادت سیدابراهیم رئیسی و همراهان منجر شد، مردم برای خرید همان مقدار گوشت به طور میانگین قیمت ۶۱۸ هزار و ۷۵۵ تومان را پرداخت می‌کردند.

مسعود پزشکیان ۵۰ روز سپس در حالی باید دولت چهاردهم را تحویل بگیرد که بر پایه گزارش رسمی مرکز آمار، متوسط قیمت گوشت قرمز گوسفندی در انتهای خرداد به ۶۵۳ هزار تومان رسیده است. قیمت گوشت قرمز گوسفندی به این ترتیب در دولت سیزدهم معادل ۳۴۶ درصد افزایش را توانایی کرده.

قیمت مرغ از کیلویی ۳۰ هزار و ۳۱۴ تومان به ۸۲ هزار و ۶۹۸ تومان رسیده و با رشد ۱۷۳ درصدی روبرو است. مطابق گزارش مرکز آمار قیمت مرغ در آخر خرداد ۱۴۰۳، میانگین ۸۳ هزار و ۸۷۰ هزار تومان را به چشم دیده.

قیمت برنج ایرانی در ابتدای دولت چهاردهم به نزدیک به ۱۱۸ هزار و ۴۵۰ تومان نزدیک شده است. قیمت برنج ایرانی در مرداد ۱۴۰۰ و اردیبهشت ۱۴۰۳، به ترتیب کیلویی ۳۸ هزار و ۶۴۷ تومان و ۱۱۶ هزار و ۳۰۰ تومان بوده و در سه سال و نیم نزدیک به ۲۰۰ درصد گران شده است.

زیاد تر بدانید | یارانه‌ها و قیمت بنزین، فراهم برق و آب و گاز از دیگر چالش‌های دولت چهاردهم در حوزه اقتصاد می باشند. پرداخت یارانه تشویقی از ماه قبل قطع شده و دولت این اواخر ناچار است برای جبران کسری بنزین به واردات هفت میلیون‌لیتری تن بدهد. افتبرق و آب در تابستان و کسری گاز در زمستان، مشترکان را آزار می‌دهد