راه‌حل‌های سازمان فراهم اجتماعی برای محدود نگه‌داشتنِ سهمیه بیمه‌ی کارگران

محرومیت از بیمه، مشکلِ چندین‌ساله‌ی کارگران ساختمانی است؛ آن‌ها یا سال‌‎ها در صفِ دریافتِ بیمه اجتماعی می‌همانند و بدونِ آنکه از ابتدایی‌ترین حقوق کارگری منفعت‌مند شوند و امیدی به بازنشستگی داشته باشند، کارگری می‌کنند، و یا اگر شانس آورده و از سهمیه بیمه منفعت‌مند شوند، دلواپس از بازرسی‌های گاه و بی‌گاه، روزگار می‌گذرانند و از بخشنامه‌های عجیبی که هر چند زمان یکبار برای محروم‌کردن‌شان از بیمه اجتماعی صادر می‌شود، بیم دارند. بخشنامه‌هایی که تا بحال زیاد از کارگران را از حق بیمه اجتماعی محروم کرده است. 

سازمان فراهم اجتماعی مدام از کمبود منبع های بیمه کارگران ساختمانی شکایت کرده و همین نوشته جهت شده که بیمه کارگران ساختمانی بر خلاف قانون، سهمیه‌بندی شود. با استناد به این نوشته، تعداد بسیاری از فعالان کارگری این بازرسی‌ها و بخشنامه‌ها را به عمد سختگیرانه می‌دانند تا کارگران بیشتری از دریافت حق بیمه محروم شوند و سختی کمتری به سازمان بیاید. 

این در حالی است که اغاز اغاز به کار مجلس یازدهم، اصلاحیه ماده ۵ بیمه کارگران ساختمانی به مجلس رفت و سپس از سه سال کشمکش، قانونی ابلاغ شد، که به حرف های‌ی تعداد بسیاری از فعالان کارگری، توان حل مشکل افتمنابع بیمه کارگران ساختمانی را ندارد. به همین علت است که فراهم اجتماعی با همان رویه‌ی اسبق، از بازرسی‌های سختگیرانه و بخشنامه‌های بلاموضوع برای محدود نگه داشتنِ سهمیه بیمه کارگران ساختمانی منفعت گیری می‌کند. 

بازرسی در دمایِ ۵۰درجه

با این مقدمه به خوزستان و مشکلِ جدیدی که برای کارگران ساختمانیِ این استان تشکیل شده برگردیم. روال کار بازرسان ساختمانی این چنین است که هر چند زمان یکبار برای بازرسی، پای ساختمان‌ها می‌روال و در صورت‌عدم وجود کارگر، غیبت می‌زنند و بیمه‌ی کارگر را تا پیگیریِ مجدد، معوق می‌گذارند. سازمان فراهم اجتماعی این عمل را عادلانه و سازکاری برای تشخیص کارگران ساختمانیِ واقعی از غیرواقعی می‌داند، در روبه رو اما، کارگران ساختمانی و فعالان کارگری، این قبیل بازرسی‌ها را ناعادلانه و آن را مغایر با ماهیت متحرک شغل کارگریِ ساختمان می‌دانند. 

این نوع بازرسی به خودیِ خود، ایراداتِ تعداد بسیاری دارد، اما این روزها در خوزستانِ به شدت گرم وشرجی، کارگران ساختمانی – در کنار همه این مسائل – با مشکل فرد دیگر روبه رو شده‌اند. سیدرضا هاشمی، رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی خوزستان، در این رابطه می‌گوید: خوزستان یکی از گرم‌ترین نقاط جهان است. در این هوای گرم هیچ فردی حتی نمی‌تواند در بیابان تردد کند، چه برسد به این که ظل آفتاب روی داربست بایستد و کار کند. به همین علت اکثر کارگران ساختمانی، شب‌ها کار می‌کنند و بازرسان بدونِ دقت به این موقعیت، صبح‌ها با ماشین‌های کولردار برای بازرسی می‌آیند و هنگامی می‌بینند کارگر در ساختمان نیست، عدم اشتغال می‌زنند و دردسر تازه‌ای برای کارگر تشکیل می‌کنند. 

هاشمی می‌گوید: اگر سازمان فراهم اجتماعی به فکر کارگر ساختمانی و تشخیص کارگرِ واقعی از غیرواقعی است، این مسائل را در نظر بگیرد و شبها برای بازرسی بیاید. زیاد از کارگران ساختمانیِ خوزستان به این نوشته شکایت دارند و از ما خواسته‎‌اند مشکل‌شان را به گوش مسئولان برسانیم، یقیناً اگر گوش شنوایی وجود داشته باشد! 

رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی خوزستان از قطع بیمه‌ی برخی از کارگرانِ خوزستانی به این علت اشکار خبر می‌دهد و می‌گوید: بازرسان بیمه کارگران را قطع می‌کنند و هنگامی همکاران ما تماس می‌گیرند و اعتراض می‌کنند، به آن‌ها می‌گویند ۶ ماه زمان می‌برد تا به اعتراض‌شان رسیدگی شود! 

آمارسازی می‌کنند که بگویند بیمه کرده‌ایم

سازمان فراهم اجتماعی مدعی است که از سال ۹۹ تا کنون ۷۰ هزار کارگر ساختمانی را بیمه کرده است، اما فعالان کارگری زیر بار این چنین ادعایی نمی‌روال. آن‌ها اعتقاد دارند آنچه فراهم اجتماعی از آن سخن می‌گوید، آمارسازی‌ای بیش نیست. رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی خوزستان در این رابطه می‌گوید: آفتاب آمد علت آفتاب! بیمه کارگران را قطع می‌کنند و سپس از کلی اعتراض و دوندگی، سپس از ماه‌ها، بیمه را برقرار می‌کنند و سپس هم این قطع و وصل کردنِ مجدد بیمه را در آمار حساب می‌کنند و برای مثال می‌گویند ۷۰هزار کارگر بیمه کرده‌ایم.

شگردهایی که همه ندارد

کارگران ساختمانی، هم چنان دچارِ مسائل و مشکلاتی می باشند که فراهم اجتماعی برایشان به وجود اورده است. آن‌ها تا این مدت هم با شگردهای مختلفی که هر چند زمان یکبار رو می‌شود دست به گریبانند، آنچنان که زیاد‌هایشان مجبورند از قید رسیدن به این کمترین حق اجتماعیِ خود بگذرند. 

رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی خوزستان در رابطه با یکی دیگر از تازه ترین شگردهای فراهم اجتماعی می‌گوید: انگار فشارهای فراهم اجتماعی بر کارگران ساختمانی همه ندارد؛ در تازه ترین عمل در خوزستان، سازمان فراهم اجتماعی دستور داده که بازرسان شعب هر کدام از شهرستان‌ها برای بازرسی از همان شهرستان منفعت گیری نشوند. برای مثال، بازرسان شهرستان اهواز از خرمشهر، بازرسان خرمشهر از آبادان، بازرسان سربندر از هویزه و… بازرسی کنند! این کار علی‌رغم  این که بی‌احترامی به کارگر ساختمانی است، مشکلات فرد دیگر هم تشکیل می‌کند؛ اول این که برای سازمان هزینه می‌تراشد و سپس هم به علت ناآشناییِ بازرس به محلاتی که باید تحت بازرسی قرار دهد، امکان پذیر کارگران بیشتری قربانیِ بازرسی‌ها قرار بگیرند و بیمه کارگران بیشتری قطع شود. 

قانونِ بی‌حاصل

وقتی می‌توان از حل کامل مشکل بیمه‌ی کارگران ساختمانی سخن او گفت که هر کارگر ساختمانی‌ای بتواند، سپس از اراعه‌ی مدارک ملزوم، بدون آنکه در صف دریافت سهمیه باشد، از حق بیمه اجتماعی برخوردار شود. اکنون، و حتی سپس از ابلاغ قانون اصلاحیه ماده ۵ بیمه کارگران ساختمانی این چنین اتفاقی نیفتاده است. سهمیه‌ای هم اگر تعلق گرفته ناچیز بوده و نمی‌توان زیاد به آن امیدوار می بود. همه این مشکلات برای کارگران ساختمانی در حالی اتفاق می‌افتد که مجلس یازدهم، حل قضیه‌ی بیمه کارگران ساختمانی را در کارنامه‌ی خود ثبت کرده و از آن به گفتن دستاورد یاد می‌کند.