دقت محققان آن‌جایی به این گیاهان جلب شد که مشاهده کردند شامپانزه‌های بزرگ در جنگل‌های آفریقا سپس از بیماری یا زخمی شدن از پوست، شاخه خشک‌شده و برگ‌های گیاهانی تغذیه می‌کنند که در حالت عادی بخشی از رژیم غذایی آن‌ها به شمار نمی‌رفت.

به حرف های پژوهشگران، دیدن نحوه پشتیبانی گرفتن شامپانزه‌ها (نزدیک‌ترین خویشاوند زنده انسان) از طبیعت در زمان مریضی می‌تواند کشف داروهای تازه برای درمان بیماری‌ها و عفونت‌های مزمن را تسریع کند.

دکتر الودی فریمن، از دانشکده مردم‌شناسی دانشگاه آکسفورد، در این باره او گفت: «مطالعه ما اهمیت دانش دارویی‌ای را که می‌توان از مشاهده گونه‌های دیگر در طبیعت به دست آورد، برجسته می‌کند.»

او گفت: «برای مطالعه خوددرمانی شامپانزه‌های وحشی، باید همانند یک کارآگاه عمل کنید و شواهد چند رشته‌ای را جمع‌آوری کنید تا بتوانید به یک نتیجه برسید و پرونده‌ای را تکمیل کنید.»

دکتر فریمن و همکارانش در این مطالعه برای چندین ماه همچون کاراگاهان به تعقیب ۵۱ شامپانزه در منطقه حفاظت شده جنگل مرکزی بودونگو در اوگاندا پرداختند.

مقصد آن‌ها جمع‌آوری «سرنخ‌های رفتاری» و یافتن این قضیه می بود که آیا این نخستی‌سانان عمداً دست به خوددرمانی می‌زنند یا نه؟

با تجزیه و تحلیل فیلم‌های ضبط‌ شده، تیم محققان یک شامپانزه نر زخمی را در حال خوردن برگ‌های سرخس معروف به «کریستلا پارازیتیکا» یافتند. بازدید‌های بعدی در آزمایشگاه نشان داد که این برگ‌ها خواص ضدالتهابی دارد و به گمان زیاد به افت درد و تورم پشتیبانی می‌کند.

دانشمندان این چنین شامپانزه فرد دیگر را با عفونت انگلی مشاهده کردند که پوست درخت خار گربه» (Scutia myrtina) را می‌خورد، رفتاری که قبلاً در این گروه دیده نشده می بود.

آزمایش‌های آزمایشگاهی این چنین نشان داد که دیگر عصاره‌های گیاهی، همانند چوب خشک‌شده درخت جنگل‌های استوایی به نام «آلستونیا بوونی» (Alstonia boonei) و همینطو پوست و صمغ درخت ماهون آفریقای شرقی (Khayaanthotheca) دارای خواص قوی التیام‌قسمت زخم و مبارزه با عفونت می باشند.

به حرف های محققان، ۸۸ درصد مثالهای گیاهی آنالیز شده در آزمایشگاه دارای خواص آنتی بیوتیکی و ۳۳ درصد آن‌ها دارای مزایای ضد التهابی بودند.

دکتر فریمن در این خصوص او گفت: «بعد از گذراندن ماه‌ها در جنگل برای جمع‌آوری سرنخ‌های رفتاری که ما را به سمت گونه‌های گیاهی خاص سوق داد، تجزیه و تحلیل نتایج دارویی و کشف این که تعداد بسیاری از این گیاهان سطوح بالایی از فعالیت زیستی را از خود نشان خواهند داد شوق‌انگیز می بود.»

نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «Plos One» انتشار شده است.