تحول شدت چرخش زمین می‌تواند حس ما از زمان، ساعت‌ها و دنیای کامپیوتری ما را تهدید کند؛ یقیناً فقط برای یک ثانیه. اکنون برای اولین‌بار در این دنیای کامپیوتری، به گمان زیادً باید در سال ۲۰۲۹ یک ثانیه از ساعت‌های جهان کم کنیم، چون زمین سریع تر از قبل می‌چرخد. این اتفاق «ثانیه کبیسه منفی» نام دارد.

مطابق گزارشAP، ثانیه کبیسه منفی یک اتفاق بی‌سابقه است و می‌تواند به یک قضیه بزرگ تبدیل شود.

برای هزاران سال، شدت چرخش زمین به دور خودش به‌مرور زمان افت یافته است. این افت به‌علت جزرومد ناشی از گرانش ماه رخ داده و نرخ آن نیز در طول زمان تحول کرده است. از طرف دیگر، در ۵۰ سال قبل، فعالیت‌های هسته و صفحات پوسته زمین به‌طوری تحول یافتند که شدت چرخش آن زیاد تر شود؛ اما ذوب‌شدن یخ‌های دو قطب زمین تاثییر کشندی ماه را زیاد تر می‌کرد و مانعی می بود در برابر شدت‌گرفتن چرخش زمین.

دانشمندان می‌گویند از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸، افت شدت زمین متوقف شد و اکنون به‌طور اجتناب‌ناپذیری به ثانیه کبیسه منفی نزدیک می‌شویم. نتایج پژوهشی که به‌تازگی در ژورنال Nature انتشار شده است، مشخص می کند که به گمان زیادً در سال ۲۰۲۹ باید یک ثانیه از ساعت‌های جهان کم شود؛ یعنی برای مثالً در یک روز اشکار، ساعت از ۱۱:۵۹:۵۸ به ۰۰:۰۰:۰۰ بپرد و ۱۱:۵۹:۵۹ حذف گردد. این پژوهش اشاره می‌کند که اگر آثار تحول اقلیم وجود نداشت، ناچار بودیم این کار را در سال ۲۰۲۶ انجام دهیم.

این نمودار مشخص می کند که ذوب‌شدن یخ‌های قطبی جلوی افزایش شدت چرخش زمین را گرفته است. در منحنی آبی، اختلاف ساعت اتمی و نجومی بدون تاثییر ذوب یخ‌ها نشان داده شده است.

چرا ثانیه‌های کبیسه وجود دارند؟

بیشتر از پنج دهه است که ساعت‌های اتمی به‌گفتن معیار زمان استاندارد منفعت گیری خواهد شد. این ساعت‌ها برخلاف ساعت نجومی، با افت شدت چرخش زمین کند نمی‌شوند.

از آن زمان، دانشمندان زمان اتمی و نجومی را جستوجو می‌کنند. در سال‌هایی که زمین کند می‌شد، ساعت نجومی هر روز ۲٫۵ میلی‌ثانیه عقب می‌افتاد؛ یعنی ساعت اتمی سریعتر از زمین یک شبانه‌روز را همه می‌کرد.

برای جبران این اختلاف، اخترشناسان از ثانیه‌های کبیسه منفعت گیری می‌کردند؛ یعنی بعد از ۱۱:۵۹:۵۹، یک ثانیه ۱۱:۵۹:۶۰ اضافه می‌شد و سپس ثانیه ۰۰:۰۰:۰۰ می‌آمد. بین سال‌های ۱۹۷۲ تا ۲۰۱۶، دانشمندان از ۲۷ ثانیه کبیسه برای تنظیم اختلاف دو زمان اتمی و نجومی منفعت گیری کردند.

اضافه‌کردن یک ثانیه به ساعت در دنیای به‌شدت کامپیوتری امروز دشوار است. ثانیه کبیسه می‌تواند برای وب‌سایت‌ها، سیستم‌عامل‌ها، تراکنش‌های مالی، خطوط هوایی و ماهواره‌ها دردسرساز باشد.

به همین علت دانشمندان تلاش کرده‌اند که با تحول استانداردها، نیاز به ثانیه‌های کبیسه را به حداقل برسانند. کمپانی‌های بزرگی همانند گوگل و آمازون نیز راه‌حل‌های مخصوص خود را برای ثانیه‌های کبیسه داشته‌اند؛ آن‌ها به‌جای اضافه‌کردن یک ثانیه، کسرهای کوچکی از ثانیه را به همه ثانیه‌های یک روز اضافه می‌کردند.

اکنون سیستم‌های کامپیوتری باید با چالش پیچیده‌تر ثانیه‌های کبیسه منفی مواجه شوند؛ چون همه این سیستم‌ها برای اضافه‌کردن یک ثانیه کبیسه طراحی شده‌اند، نه کم‌کردن آن. بااین‌حال، هم چنان اشکار نیست که افزایش شدت گردش زمین دائمی است یا خیر. تعداد بسیاری خوش‌بین می باشند که احتمالا اصلاً نیازی به ثانیه‌های کبیسه منفی نداشته باشیم. برخی می‌گویند گردترشدن زمین از زمان عصر یخی علتافزایش شدت چرخش آن شده است؛ درنتیجه این افزایش پایدار است. برخی دیگر نیز می‌گویند افزایش شدت تنها ناشی از یک فعالیت موقت در هسته است و به‌شدت از بین می‌رود.