ساخت ماده جاذب طلا از شیر مانده
یک هواژل ساختهشده از شیر مانده میتواند قطعات طلای زیاد خالص را از بردهای مهم یا «مادربردهای»(Motherboards) دور ریختهشده رایانه استخراج کند.
به نقل از نیو ساینتیست، تجهیزات الکترونیکی دور ریختهشده موسوم به زبالههای الکترونیکی زیاد تر حاوی مقادیر بسیاری طلا و دیگر فلزات سنگین می باشند. دانشمندان راه حلهایی را برای استخراج فلزات مورد قیمت ابداع کردهاند، اما این فرآیندها زیاد تر به مواد شیمیایی مصنوعی متکی می باشند که میتوانند به محیط زیست صدمه برسانند.
پژوهشگران «مؤسسه فناوری فدرال زوریخ»(ETH Zurich)، راهی را برای استخراج طلا از زبالههای الکترونیکی ابداع کردهاند که از یک هواژل بهدستآمده از شیر منفعت گیری میکند.
آنها کار خود را با پروتئین بهدستآمده از آب پنیر اغاز کردند که محصول جانبی صنعت پنیرسازی است. آنها با این محصول، یک هواژل را با چگالی کم ساختند. «رافائل مززنگا»(Raffaele Mezzenga) از پژوهشگران این پروژه، او گفت: ساخت مواد اسفنجهمانند ارزان است. قیمت طلای استخراجشده، ۵۰ برابر ارزشی است که برای تبدیل کردن پروتئین به این اسفنج اندوختهگذاری میکنیم.
پژوهشگران، پروتئین آب پنیر را در یک محلول اسیدی گذاشتند و آن را حرارت دادند. این کار، پروتئینها را از گویهای کوچک به چندین رشته تبدیل کرد. سپس، آنها محلول را در حالت خشککردن انجمادی قرار دادند و یک محصول سبک را با تخلخل بالا به دست آوردند.
«محمد پیدایش»، مهندس شیمی مؤسسه فناوری فدرال زوریخ و از پژوهشگران این پروژه، او گفت: مزیت هواژل این است که سطح رویی بالایی دارد.
پژوهشگران، توانایی هواژل را برای جذب طلا از یک محلول حاوی فلزات فرد دیگر همانند مس، سرب و نیکل با همان غلظت آزمایش کردند. آنها دریافتند که هواژل، ۹۳ درصد از طلا را جذب میکند و حذف دیگر فلزات توسط آن کمتر از ۱۰ درصد است.
پژوهشگران برای آزمایش اسفنج پروتئینی روی زبالههای الکترونیکی واقعی، مادربردهای رایانه را در ترکیبی از اسید نیتریک و اسید هیدروکلریک حل کردند. یونهای طلا روی سطح هواژل نشستند و طلای فلزی را راه اندازی داد. هر گرم هواژل، ۱۹۰ میلیگرم طلا را جذب کرد. سوزاندن هواژل، طلا را آزاد کرد و آن را به طور یک قطعه کوچک فلز درآورد. پیدایش او گفت: نزدیک به ۹۱ درصد این قطعه طلا می بود که معادل ۲۱ تا ۲۲ قیراط است.
این روش پیشتر برتری خود را نسبت به روش کربن فعال نشان داد که یک روش جذب معمولی برای بازیابی طلاست. پژوهشگران دریافتند که هر گرم کربن فعال فقط نزدیک به ۶۰ میلیگرم طلا را از مخلوط زبالههای الکترونیکی جذب میکند. از آنجا که انرژی بسیاری برای تشکیل کربن فعال ملزوم است، استخراج همان مقدار طلا با منفعت گیری از روش کربن فعال، تاثییر زیستمحیطی بیشتری را به همراه دارد.
این گروه پژوهشی اکنون بر دیگر پروتئینهای حاصل از ضایعات غذایی همانند کراتین و توفو(پنیر سویا) تمرکز کردهاند که احتمالا بتوانند دیگر نیازها همانند بازیافت فلزات کمیاب خاکی را رفع کنند.
پیدایش او گفت: ما میتوانیم به طور همزمان به دو نوشته ضایعات مواد غذایی و زبالههای الکترونیکی بپردازیم تا یک محصول باارزش را تشکیل کنیم.
منبع