خبرگزاری دولت (ایرانا) نوشت: سیدابراهیم رئیسی ابتدای این هفته و به مناسبت مراسم روز ملی فناوری فضایی از نمایشگاه آخرین دستاوردهای فضایی سرزمین بازدید کرد. در این نمایشگاه ماهواره‌ ظفر ۲، نمونه پروازی ماهواره ناهید ۲ و نمونه پروازی بلوک انتقال مداری سامان ۱ به گفتن آخرین دستاوردهای حوزه فضایی سرزمین معارفه شدند. مطابق گزارش‌ها، در دو هفته تازه این چنین ماهواره مهدا روی ماهواره‌بر سیمرغ و ماهواره ثریا با ماهواره‌بر قائم در مدار زمین قرار گرفتند.

در اخبار انتشار شده از تشکیل یا پرتاب ماهواره فرد دیگر سخنی حرف های نشده، با این حال یک عکس از وجود رئیس‌جمهوری در نمایشگاه، مورد دقت کاربری با گفتن Tal Inbar قرار گرفت که خود را محقق جدا گانه موشک و فضا و پژوهشگر موسسه MDAA معارفه کرده است. وی در توئیتی نوشته است: «ایران از ماهواره‌ای اسرائیلی برای اراعه ماهواره خود به رئیس جمهوری اسلامی ایران منفعت گیری کرد. ماهواره مورد نظر «تک‌سار» است که IAI (صنایع هوافضای اسرائیل) ساخته و اراعه آن مربوط به سال ۲۰۰۸ است.»

اندکی سپس حساب کاربری اسرائیل به فارسی، وابسته به این رژیم با اشاره به مطلب بالا مدعی شد جمهوری اسلامی تلاش کرده ماهواره اسرائیلی تک‌سار را که صنایع هوافضای اسرائیل ساخته به گفتن ماهواره ایرانی قالب کند.

پرسشی که نقل است این که ادعاهای مذکور چه مقدار با حقیقت انطباق دارد؟

درمورد ماهواره اسرائیلی تک‌سار

ماهواره TecSAR که با نام‌های پولاریس و اوفک-۸ نیز شناخته می‌بشود، ماهواره جاسوسی متعلق به رژیم صهیونیستی و تجهیزبه رادار دهانه ترکیبی است که شرکت اسرائیلی التا سیستمز ساخته و در ۲۱ ژانویه ۲۰۰۸ به فضا پرتاب شده است.

SAR مخفف Synthetic-aperture radar به معنی رادار با دیافراگم مصنوعی، شکلی از رادار است که برای تشکیل تصاویر دوبعدی یا بازسازی سه بعدی از اشیاء منفعت گیری می‌بشود. SAR از حرکت آنتن رادار روی منطقه مقصد منفعت گیری می‌کند تا وضوح فضایی بهتری نسبت به رادارهای متداول اسکن پرتو ثابت اراعه کند و طبق معمول روی یک سکوی متحرک همانند هواپیما یا فضاپیما نصب می‌بشود. این نوع از فناوری مورد منفعت گیری برخی کشورها بوده و رژیم اسرائیل هم نوعی از آن را به نام تِک‌سار تشکیل و منفعت‌برداری کرده است.

آیا ایران فناوری SAR را در اختیار دارد؟

سال قبل در نمایشگاه روز ملی فناوری فضایی سرزمین تصاویری از یک مدل ماهواره SAR انتشار شد.

چند روز سپس مشرق‌نیوز مدعی شد قدم‌های پیش‌نیاز رسیدن به یک ماهواره حامل محموله «رادار روزنه مصنوعی» یا سار، تکمیل شده و روز ملی فناوری فضایی در سال ۱۴۰۱، ناظر نمایش یکی از محصولات کامل شده از این فناوری مهم می بود. این چنین برخی از مقدمات مهم ارسال یک ماهواره تجهیزبه رادار SAR، در ماهواره‌های پرتاب شده تا به امروز آزمایش شده است.

به نوشته این تارنما، «پاییز سال ۱۴۰۰ و در خلال بازدید رئیس جمهور از نمایشگاه دستاوردهای صنعت فضایی، تصویری انتشار شد که رسما نخستین ماهواره تصویربرداری SAR ایرانی با رزولوشن متوسط را به نمایش گذاشته می بود. این ماهواره به نام «سریر» توسط گروه فضایی صاایران وابسته به وزارت دفاع تشکیل شده می بود.»

آن گونه که در این گزارش و تصاویر انتشار شده آمده، ایران نمونه اولیه ماهواره سار را ساخته اما خبری از اظهار رسمی پرتاب این ماهواره و منفعت گیری عملیاتی از آن انتشار نشده است.

آخرین خبر در این عرصه را حسن سالاریه معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فضایی ایران در نشست خبری هفته جهانی فضا گفتن کرده است؛ او از اغاز طراحی و ساخت ماهواره سنجشی در کلاس راداری خبر داده و یادآور شده سرزمین در حوزه ماهواره‌های سار، توانمندی‌هایی دارد. ماهواره سار یک نوع ماهواره راداری است که کار طراحی و ساخت آن اغاز شده و با اجرای این مطرح سرزمین صاحب ماهواره‌های سنجشی از جنس رادارای خواهد شد.

ماجرای عکس ماهواره اسرائیلی در نمایشگاه هوافضا چه می بود؟

اما تصویری که مورد دقت اکانت اسرائیلی قرار گرفت چیست؟ هم چنان که اشاره شد روز شنبه ۱۴ بهمن‌ماه، رئیس‌جمهوری از نمایشگاه آخرین دستاوردهای فضایی سرزمین دیدن کرد. در یکی از تصاویر این نمایشگاه، حسن سالاریه رئیس سازمان فضایی ایران در حال نمایش نموداری است که انگار برنامه های آتی این سازمان را مشخص می کند.

در این عکس ماهواره های پارس ۲، ۳ و ۴، راد ۱ تا ۳ ، ناهید ۳ تا ناهید ۵ و سامان ۲ تا ۴ در یک نمودار وقتی دیده می بشود که ردیف بالای آن سال‌های ۱۴۰۴ تا ۱۴۱۰ را مشخص می کند. از گفتن «ماهواره های عملیاتی» بالای نمودار می‌توان گمان زد که این سال‌ها، زمان عملیاتی شدن و به گمان زیاد پرتاب این ماهواره‌ها است.

یک ردیف از این ماهواره‌ها، راد ۱ تا راد ۳ است که عکس منفعت گیری شده برای راد ۱، همان عکس ماهواره تک‌سار اسرائیلی است. در واقع این عکس نشان‌دهنده وجود طرحی برای ساخت ماهواره SAR و نه محصول نهایی است.

در فرایند ساخت ماهواره، ابتدا طراحی، سپس ساخت نمونه کیفی، در ادامه تشکیل و در نهایت پرتاب ماهواره انجام می‌بشود. با این حساب، ماهواره اسرائیلی به جای ماهواره ایرانی قالب نشده است. هرچند آماده‌کنندگان نمودار فعالیت‌های فضایی، با کم‌سلیقگی از عکس تزئینی تک‌سار اسرائیلی در این نمودار منفعت برده‌اند.