بر پایه مطالعه به تازگی انتشار شده در مجله Nature Chemical Biology(26 ژانویه)، یک گروه تحقیقاتی به مولکول ارزشمندی موسوم به QS-21 دست یافته‌اند که تا بحال فقط از درخت صابون قابل استحصال می بود و می‌تواند برای صنعت واکسن‌سازی مورد قیمت باشد، چون این مولکول، یک عنصر کلیدی در تشکیل واکسن است.

این تیم تحقیقاتی از مرکز پژوهشی جان اینس(John Innes) از توالی‌یابی ژنوم درخت صابون که بومی سرزمین شیلی است، منفعت گیری کرد که به توالی‌یابی پیچیده‌ای برای تشکیل این مولکول‌ها نیاز دارد.

دهه‌ها است که دانشمندان آزمایش‌های بسیاری را با مقصد تشکیل این مولکول در یک سیستم گفتن جانشین همانند مخمر انجام داده‌اند. با این حال، به علت ساختار پیچیده این مولکول و دانش اندک در رابطه مسیر بیولوژیکی آن، هیچ کدام نتوانسته‌اند این کار را با پیروزی انجام بدهند.

خوشبختانه این تیم تحقیقاتی برای اولین بار این مسیر شیمیایی را در یک کارخانه تنباکو بازسازی کردند. این تیم از تکنیک‌های گفتن گذرا منفعت گیری کرد و با تشکیل این مولکول از درخت صابون، این ترکیب زیاد مورد قیمت را بدست آورد.

پروفسور آن آزبورن سرپرست این گروه تحقیقاتی در مرکز جان اینس اظهار داشت: اکنون می‌توانیم این ترکیبات را برای تحکیم جواب ایمنی انسان به واکسن‌ها و تشکیل QS-21 به روشی که به استخراج از درخت صابون بستگی ندارد، بازدید کنیم و بهبود دهیم.

این ترکیبات اجزای حیاتی در ساخت تعداد بسیاری از واکسن‌های انسانی از جمله مالاریا و زونا می باشند. آنها اساساً محرک‌های ایمنی می باشند که جواب بدن به واکسن را اغاز می‌کنند.

مولکول QS-21 مورد اشاره پروفسور آزبورن یک ترکیب کمکی است که مستقیماً از پوست درخت صابون به دست می‌آید که این نوشته، نگرانی‌هایی را در رابطه تأثیرات آن بر محیط زیست به وجود اورده است. از همین رو زیست‌شناسان به جستوجو جایگزینی آن می باشند.

این گروه تحقیقاتی به رهبری پروفسور آزبورن قبلاً نیز تلاش کرده می بود تا یک جانشین تشکیل کند. با این حال، نتوانسته می بود «زنجیره آسیل» را که قسمت مهمی از این مولکول را راه اندازی می‌دهد و سلول‌های ایمنی را تحریک می‌کند، اشکار کند.

پژوهشگران در مرکز جان اینس در یک مطالعه تازه که در مجله Nature Chemical Biology انتشار شده است، از چندین روش کشف ژن برای شناسایی ژن‌های کاندید منفعت گیری کردند.

این تیم نزدیک به ۷۰ ژن کاندید را شناسایی و سپس آنها را به گیاهان تنباکو برای حصول مقصد این مطالعه منتقل کردند. بعد از تجزیه و تحلیل همه ۷۰ ژن کاندید، جستجوی خود را به ۲۰ نامزد نهایی که مسیر QS-21 را راه اندازی می‌دادند، محدود کردند.

دکتر لیتیتیا مارتین نویسنده ارشد این مطالعه تازه خاطرنشان کرد که تلاش آنها برای اولین بار می بود که مسیر QS-21 در یک سیستم گفتن غیر انسانی تشکیل شد. این نشان دهنده پیشرفت است، چون به این معنی است که این تیم فهمیدن بیشتری از نحوه کارکرد مولکول پیدا کرده و امکان رسیدگی به مقیاس و سمیت به طور قابل توجهی افزایش یافته است.

او گفت: چیزی که زیاد مورد قیمت است این است که از این مولکول در واکسن‌ها منفعت گیری می‌بشود و اگر بتوانیم آن را پایدارتر کنیم، بر زندگی مردم تأثیر مثبتی می‌گذارد.