بی‌شک نه فقط در اکران سال ۱۴۰۲ که به استناد شرایط بحرانی سینمای ایران از بهمن‌ماه ۹۸ و در سایه فراگیری کرونا که سالن‌های سینما را به طور کامل در کما فرو برد، «فسیل» فراتر از یک اتفاق، یک ناجی برای سینمای ایران می بود.

زنجیره اکران فیلم‌های پرمخاطب سینمای ایران طی دو سه سال تازه، آرام‌آرام داشت پای مخاطبان را به سینما‌ها باز می‌کرد و انتظار می‌رفت در یک سیر منطقی مجموع آمار فروش فیلم‌ها به شرایط قبل از ابراز کرونا بازگردد، اما خوش‌بین‌ترین تحلیل‌گر‌ها هم فکر نمی‌کردند که در این چنین شرایطی، فیلمی بتواند رکورد‌های تاریخ سینمای ایران را به چالش بکشد و تا جایگاه دومین فیلم پرمخاطب سینمای ایران در سال‌های بعد از انقلاب صعود کند.

«فسیل»، اما این مسیر را طی کرد و در حالی که هیچ کس انتظارش را نداشت، سیل مخاطبان را راهی سینما‌ها کرد. هر چند احتمالا استقبال ۶.۵ میلیون نفری مخاطبان از این فیلم، به نسبت جمعیت ۸۰ میلیونی ایران چندان رویایی به نظر نرسد، اما قطعا گردش چرخ اقتصاد سینمای ایران برای تحقق رویا‌های بزرگ‌تر را ضمانت می‌کند.

اکنون فیلم «فسیل» با وجود استمرار استقبال مخاطبان و فروش هفتگی بالای ۳ میلیاردتومانی، قرار است با رأی شورای صنفی نمایش به اکران خود آخر دهد تا میدان برای اوج گرفتن «هتل» فراهم‌تر بشود. بهرام افشاری به سود پژمان جمشیدی از میدان رقابت کنار می‌رود تا فیلم «هتل» تبدیل به جدی‌ترین رقیب «فسیل» برای گفتن پرفروش‌ترین فیلم سال ۱۴۰۲ بشود.

آنچه می‌خوانید، روایت «فرارو» از تأثیر توفیقات فیلم «فسیل» بر کارنامه عوامل مهم این فیلم است.

کارگردان «فسیل» به کجا رسید؟

تا قبل از بهار امسال، نام کریم امینی تنها برای اهالی سینما و اصحاب رسانه تا حدودی شناخته شده می بود و او را به‌گفتن چهره‌ای علاقه‌مند به بازیگری که چند دورخیز برای ورود به عرصه کارگردانی هم داشته، می‌شناختیم.

امینی تا پیش از «فسیل» دو فیلم «دشمن زن» و «گربه سیاه» را کارگردانی کرده می بود که اولی فیلمی مطابق فرمول‌های گیشه، اما ناکام در فروش می بود و دومی فیلمی جدی به تهیه‌کنندگی بهرام رادان که امینی امید بسیاری به دیده شدن آن در ویترین جشنواره فجر داشت، اما به دلایلی از سوی بهرام رادان به این جشنواره اراعه نشد و فیلم آن‌چنان که باید در اکران عمومی هم دیده نشد.

با اندوخته‌گذاری ابراهیم عامریان به‌گفتن یکی از باهوش‌ترین و کاربلدترین تهیه‌کنندگان این سال‌های سینمای ایران روی این کارگردان جوان، اما ورق برایش برگشت و «فسیل» تبدیل به یک نقطه عطف در کارنامه فیلمسازی‌اش شد.

«شهر هرت» را امینی پیش از «فسیل» و مطابق با فرمول‌های تاریخ‌مصرف قبل تهیه‌کننده‌اش یعنی حسین فرح‌قسمت کارگردانی کرده می بود، اما این فیلم بعد از «فسیل» شانس اکران اشکار کرد و روی موج استقبال از آن، توانست کارکرد قابل دفاعی هم در گیشه داشته باشد.

در کل، اما کریم امینی، کارگردانی کمدی‌ساز و تجاری‌سازی نیست و دغدغه مهم‌اش سینمای اجتماعی است. او چندی پیش در گفتگو با خبرگزاری مهر حرف های می بود: «من سال‌ها به گفتن دستیار کارگردان در سینما فعالیت داشتم و بعد از آن به فیلمسازی در سینمای مختصر و بلند روی آوردم. در واقع وقتی که به‌گفتن دستیار در سینمای بلند وجود داشتم بخشی از درآمد خود را برای تشکیل فیلم مختصر کنار می‌گذاشتم و به‌طور جدا گانه به تهیه و تشکیل آثارم می‌پرداختم.»

کریم امینی اکنون چهره‌ای مورداعتماد برای اندوخته‌گذاران و تهیه‌کنندگان سینمای بدنه محسوب می‌بشود، اما بر پایه خبر چند روز پیش سازمان سینمایی او تازه ترین پروانه ساخت خود را برای فیلمی با گفتن «روز جزیره» دریافت کرده است که تهیه‌کنندگی و کارگردانی آن را خود برعهده خواهد داشته و در نگارش فیلمنامه هم شراکت داشته است.

تهیه‌کننده «فسیل» به کجا رسید؟

سخن و حدیث درمورد حرفه مهم سیدابراهیم عامریان و فعالیت‌های تجاری و اقتصادی‌اش خارج از اتمسفر سینما کم نیست، اما آنچه نمی‌توان کتمان کرد، تسلط این تهیه‌کننده سینما بر قواعد گیشه و طراحی‌های حساب‌شده‌اش برای فراهم آوردن ایده‌آل‌ترین شرایط اکران آثارش است.

سید ابراهیم عامریان متولد سال ۶۰ است و اولین تهیه‌کنندگی اش را در ۳۶ سالگی با فیلم «تگزاس» به کارگردانی مسعود اطیابی توانایی کرد.

او در ادامه «تگزاس ۲»، «دینامیت» و «فردی» را هم برای اطیابی تهیه کرد تا در قالب یک تیم دو نفره، تبدیل به مهم‌ترین فاتحان گیشه سینمای ایران در سال‌های بعد از کرونا شوند.

«فسیل»، اما اوج توفیق عامریان در تهیه‌کنندگی و مهمتر از آن اکران درست یک فیلم می بود که با فروش بالغ‌بر ۲۸۵ میلیارد تومانی سود سرشاری را هم عاید او و یقیناً سینمای ایران کرد. کافیست شرایط اکران دیگر فیلم او یعنی «نارگیل ۲» در چرخه اکران همین امسال را بازدید کنیم تا اشکار بشود که او حتی برای اراعه درست یک فیلم عروسکی هم برنامه‌ریزی حساب‌شده دارد.

عامریان این روز‌ها یکی از پرکارترین تهیه‌کنندگان سینما محسوب می‌بشود که به گمان زیاد تصمیم ندارد به این زودی‌ها میدان فتح پشت‌به‌پشت گیشه‌ها را به دیگران واگذار کند.

او این روز‌ها فیلم «مرد عینکی» با نام قبلی «جلبک» را در دست تشکیل دارد که هرچند پروانه ساخت آن به نام کریم امینی صادر شده می بود، اما مطابق شنیده‌ها بهرام افشاری علاوه‌بر ایفای نقش مهم، کارگردانی آن را هم برعهده خواهد داشت.

دیگر پروژه مهم عامریان که از همین امروز می‌توان آن را از مدعیان گیشه سال آینده به حساب آورد، «تگزاس ۳» به کارگردانی مسعود اطیابی با نقش آفرینی زوج پژمان جمشیدی و سام فوق الاده است.

بازیگر «فسیل» به کجا رسید؟

بهرام افشاری تا پیش از «فسیل» هم بازیگری محبوب در تئاتر و سینما می بود و به‌واسطه ایفای نقش در سریال «پایتخت» در بین مخاطبان عام هم چهره‌ای خوش اقبال به حساب می‌آمد. با این همه، اما «فسیل» اولین فیلمی می بود که به معنی واقعی کلمه قسمت بسیاری از توفیق خود را مرهون درخشش این بازیگر در نقش مهم می بود.

بهرام افشاری اکنون یکی از گزینه‌های مهم برای ترکیب بازیگران در فیلم‌های سینمای بدنه محسوب می‌بشود و تهیه‌کنندگان به راحتی برای منفعت‌گیری از ظرفیت او دست به جیب خواهد شد.

این بازیگر، اما طی همین دوران اوج‌گیری با «فسیل» داخل عرصه تازه‌ای هم شد و به‌گفتن کارگردان فیلم مختصر «خانه خاکستری» را به تهیه‌کنندگی ابراهیم عامریان ساخت. فیلم‌کوتاهی که این روز‌ها اخبار مربوط به وجود‌های جهانی آن انتشار می‌بشود.

همزمان پچ پچ‌های غیررسمی حکایت از تکیه بهرام افشاری بر صندلی کارگردانی فیلم «مرد عینکی» هم دارد. فیلمی که ابتدا قرار می بود کریم امینی آن را کارگردانی کند و افشاری تنها بازیگر نقش مهم‌اش باشد، اما گویا شرایط تحول کرده و قرار است این فیلم کمدی و اکشن، با کارگردانی بهرام افشاری به سرانجام برسد.