یک مطالعه دانشگاهی اخیرا نشان داده است که لذت بردن از آثار هنری اصیل در یک گالری می‌تواند استرس را افت دهد، خطر بیماری قلبی را افت دهد و سیستم ایمنی بدن را تحکیم کند.

محققان عکس العمل‌های فیزیولوژیکی شرکت‌کنندگان را زمان تماشای شاهکارهای هنرمندان مشهور جهان از جمله مانه، ون گوگ و گوگن در یک گالری اندازه‌گیری کردند و دریافتند که روبه رو با هنر بر سیستم‌های ایمنی، هورمونی و عصبی تأثیر می‌گذارد – چیزی که قبلاً هیچ زمان ثبت نشده می بود. یافته‌های تازه مشخص می کند که دیدن هنر اصیل نه تنها افراد را از نظر احساسی تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه بدن را آرام می‌کند و سلامت و تندرستی را ارتقا می‌دهد.

این مطالعه که توسط کالج کینگ لندن انجام شده، عکس العمل ۵۰ نفر بین ۱۸ تا ۴۰ سال را نسبت به روبه رو با هنر بازدید کرده است. نیمی از افرادی که در این مطالعه شرکت داشتند با آثار هنری اصیل روبه رو شدند و نیم دیگر به کپی‌های همان نقاشی‌ها در محیطی غیر از گالری نگاه کردند.

دو گروه حسگرهایی را به بدن خود وصل کردند که در طول جلسه ۲۰ دقیقه‌ای، ضربان قلب و دمای پوست آنها را به طور مداوم اندازه‌گیری می‌کرد و قبل و سپس از تماشا، از بزاق آنها نمونه گرفته شد.

محققان از روی این مثالها دریافتند که سطح هورمون استرس کورتیزول در بین افرادی که آثار هنری مهم را تماشا می‌کردند، به طور متوسط ۲۲ درصد افت یافته است، در حالی که این مقدار در افرادی که آثار هنری کپی را تماشا می‌کردند، تنها ۸ درصد می بود.

سایتوکاین‌های پیش‌التهابی (IL-6 و TNF-alpha) که با استرس و تعدادی از بیماری‌های مزمن مرتبط می باشند، به ترتیب ۳۰ درصد و ۲۸ درصد در بین افراد حاضر در گالری افت یافته می بود، در گروه کنترل افراد تغییری در این فاکتور نشان ندادند. این مشخص می کند که هنر تأثیر آرام‌قسمت بالقوه‌ای بر جواب‌های التهابی بدن دارد.

دکتر تونی وودز، محقق کالج کینگ لندن، در رابطه این بازدید می گوید: «این تحقیق به وضوح خواص افت‌دهنده استرس تماشای آثار هنری مهم و توانایی آن در تشکیل جواب های عصبی در بدن افراد را نشان می دهد. هورمون‌های استرس و نشانگرهای التهابی همانند کورتیزول، IL-6 و TNF-alpha با طیف وسیعی از مشکلات سلامتی، از بیماری‌های قلبی و دیابت گرفته تا اضطراب و افسردگی مرتبط می باشند. این حقیقت که تماشای آثار هنری اصیل این نشانگرها را افت داده است، مشخص می کند که ازمایش ها فرهنگی امکان پذیر نقش واقعی در محافظت از ذهن و بدن داشته باشند.»

این مطالعه این چنین نشان داده است که مشاهده هنر سیستم ایمنی، سیستم عصبی و سیستم غدد درون ریز را که مسئول آزاد کردن هورمون‌ها می باشند، دچار می‌کند. محققان نشانه‌هایی از شوق، از جمله افت دمای پوست، ضربان قلب بالاتر و تحول در الگوهای ضربان قلب، را در بین افرادی که در گالری به تماشای آثار هنری می‌پرداختند شناسایی کردند.

دکتر وودز در این مورد می گوید: «از دیدگاه علمی، شوق‌انگیزترین یافته این است که هنر به طور همزمان تأثیر مثبتی بر سه سیستم گوناگون بدن – سیستم ایمنی، غدد درون ریز و سیستم خودگردان – داشته است. این یک یافته منحصر به فرد است و چیزی است که ما واقعاً از دیدن آن شگفت زده شدیم. به طور خلاصه، مطالعه منحصر به فرد و اصیل ما شواهد قانع‌کننده‌ای اراعه می‌دهد که مشخص می کند تماشای آثار هنری در یک گالری برای سلامتی شما سودمند است. در اصل، هنر نه تنها ما را از نظر احساسی تحت تأثیر قرار می‌دهد – بلکه بدن را نیز آرام می‌کند.»

هوش اضطراب هر فرد نیز قبل از مطالعه با منفعت گیری از پرسشنامه‌ها برسی شد، اما محققان انها گفتند مقدار هوش اضطراب افراد اثری در صبت نتایج مثبت روبه رو با هنر در بدن آنها نداشته است. به زبان ساده، فرقی نمی کند که هنر را فهمیدن می کنید یا نه، همین که در روبه رو با هنر قرار بگیرید حالتان بهتر می شود.

امکان پذیر نتایج این مطالعه چشم گیر نباشد، و امکان پذیر سوگیری شناختی در محققان علتشده باشد که تاثییر مشاهده هنر بر سیستم بدن را زیاد تر از حقیقت برسی کنند. همین طور امکان پذیر نقاشی های آرام و آبی مونه و ونگ گوگ به طور خاص علتاین آثار ضد اضطرابی شده باشد و نتوان به دقت نتایج این مطالعه را به همه آثار هنری در همه گالری ها تعمیم داد. با این وجود یک چیز همیشه روشن است. مشاهده هنر پشتیبانی می کند افراد از دنیایی که در آن می باشند فاصله بگیرند و در دنیایی بزرگ تر از جهان اطراف شان قدم بردارند.

این مساله پشتیبانی می کند که آدم ها نسبت به آن چیزهایی که آزارشان می دهد عکس العمل کمتری داشته باشد و طبعا اضطراب شان هم کم تر شود. امکان پذیر هنر خاصیت درمانی داشته باشد یا نداشته باشد، اما فعلا می توان به آن به گفتن یک گزینه برای فاصله گرفتن از اضطراب زندگی روزمره فکر کرد.