در تعداد بسیاری از شهرها و استان های سنتی کشورمان همچون کاشان، یزد و شیراز مصرف عرقیات به طور خالص و یا شربت مرسوم است. عرقیات یکی از پر مصرف ترین شکل های منفعت گیری از گیاهان و نوع ضعیف شده اسانس ها می باشند. در قیاس با اسانس ها، برای تهیه عرقیات از آب بیشتری منفعت گیری می شود و رقیق ترند و تاثییر درمانی کمتری دارند. عرقیات وقتی بیشترین تاثییر را دارند که به کلمه دو آتشه و استاندارد شوند. هر چه مقدار آب بکار رفته در عرقیات زیاد تر باشد محصول اثرگذاری ضعیف تری داشته و بی کیفیت تر است.

طبعتان را سرد کنید

به پیشنهاد حکمای طب سنتی، در فصل گرم سال که حرارت بدن بالا می رود و تعریق زیاد می شود مصرف شربت عرقیاتی با طبع سرد و معتدل همچون عرق بیدمشک، کاسنی، شاتره و خارشتر را زیاد تر کنید. عرق بیدمشک مقوی قلب و معده بوده و اثرات سردی میوه های تابستانی را تعدیل کرده و از ابراز سردرد ناشی از آن می کاهد. شربت شاتره و کاسنی نیز به علت طبع فوق العاده سرد یار مهربان کبد بوده و صفرا بر خوبی می باشند و تاثییر قوی در از بین بردن تشنگی و گرمازدگی دارند و تصفیه کننده خوب خون می باشند. این شربت برای افرادی که زیاد گرمایی بوده و به زمان طویل خارج از منزل و در آفتاب فعالیت می کنند زیاد نافع است. یقیناً منفعت گیری ازعرقیاتی با طبع گرم همچون شربت بهارنارنج برای افرادی که مشاغل پر استرس دارند و گرمای هوا آن ها را عصبی و بدخلق می کند و یا شربت نعنا برای افرادی که در نتیجه خوردن میوه های تابستانی همچون هندوانه، خربزه و خیار و یا مصرف زیاده از حد دوغ  دچار نفخ و درد معده می شوند سودمند است.

دانه‌های ملین و تعدیل‌کننده دمای بدن

منفعت گیری از دانه های شربتی همانند خاکشیر و تخم شربتی همراه با دیگر عرقیات گیاهی گزینه مناسبی برای زمان هایی است که مجبوریم در محیط های گرم به زمان بسیاری وجود داشته باشیم. بر روی این دانه ها ترکیباتی به نام موسیلاژ یا لعاب وجود دارد که چندین برابر وزن خود آب جذب کرده و می توانند ساعت ها آب بسیاری را در بدن نگهدارند. خاکشیر طبع سرد و تر و تخم شربتی طبع گرم و تر دارد و مصرف همزمان این دو دانه با هم  تعدیل دهنده دمای بدن بوده و به از بین بردن التهابات مجاری ادرار پشتیبانی کرده و تحکیم کننده خوب قوای جنسی اند و به علت اثرات لینت دهندگی همراه با تخم اسفرزه برای از بین بردن یبوست های طویل و مزمن و مدفوع خشک و حتی برای خانم های باردار دچار یبوست و مبتلایان به هموریید زیاد موثرند. دقت داشته باشید برای جلوگیری از اسهال، خاکشیر باید به همراه خرده یخ و یا به شکل یخ زده مصرف شود.