در تکه هشتم سریال «تاسیان »، امیر با بازی هوتن شکیبا و سعید با بازی صابر ابر در حال سخن بگویید درمورد تاثیرگذاری نفوذ و تاثیرگذاری جریان چپ بر روی نویسندگان می باشند. سعید با آوردن نام ارنست همینگوی، نویسنده بزرگ آمریکایی، این چنین می‌گوید: «شایعه شده می بود همینگوی با کا. گ.ب کار می‌کند و همینجوری خودکشی کرد… ببین اینها چه نفوذی دارند و از نویسنده آمریکایی تا تیمسار ارتش را به خودشان جذب می‌کنند.»

در ادامه کارگردان توضیح بیشتری درمورد ادعای نقل شده در سریال اراعه نمی‌دهد و همه چیز در حد همان گمانه باقی می‌ماند. برای بازدید این مدعا، مروری به زندگی همینگوی داشتیم و بازدید کردیم که آیا خودکشی او واقعاً ارتباطی با جاسوس بودنش داشته است یا نه.

بازدید اسناد

گزاره جاسوس بودن همینگوی، یکی از سوژه‌های جذابی است که گاه و بی‌گاه در محافل ادبی و رسانه‌ها نقل می‌شود. بهرحال همینگوی به گفتن نویسنده‌ای که جایزه نوبل برده و نامش در دنیای ادبیات وزنه سنگینی به حساب می‌آید و گفتن از این چنین مسائلی درمورد زندگی‌اش جذابیت‌های بسیاری دارد.

بعد از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۰ و با افشا شدن اسناد دستگاههای جاسوسی این سرزمین، سندی انتشار شد که نشان می‌داد همینگوی در سال ۱۹۴۰ با نام رمز “Argo” در لیست مأموران احتمالی کا. گ.ب قرار داشته است.

با این حال هیچ سند قطعی دال بر این‌که همینگوی اطلاعاتی برای شوروی ارسال کرده یا در عملیات جاسوسی فعال بوده، وجود ندارد. تحلیل‌گران اعتقاد دارند که همینگوی امکان پذیر برای دلایل ایدئولوژیک یا کنجکاوی شخصی با عوامل شوروی دیدار کرده باشد.

در سالهای بعد از جنگ جهانی دوم و در جریان جنگ سرد، اندیشه چپ طرفداران بسیاری بین نویسندگان و روشنفکران در سطح جهان داشت. در آن سالها تعداد بسیاری از روشنفکران آمریکایی، از جمله همینگوی، نگرانی‌هایی درمورد فاشیسم، نازیسم و اندوخته‌داری افسارگسیخته داشتند و گاه نگاه مثبتی به اتحاد شوروی به‌گفتن نیروی ضدفاشیسم داشتند.

مطابق بازدید پژوهشگرانی همانند نیکلای واسیلیف و الکساندر واسیلِف در کتاب‌هایی که بر پایه اسناد کا. گ.ب نوشته‌اند، همینگوی را یکی از نویسندگانی می‌دانند که مورد دقت سرویس اطلاعات شوروی می بود، اما او به‌گفتن منبع قابل اتکا یا مأمور فعال شناخته نمی‌شود. با بازدید اسناد دیده می‌شود هیچ مدرکی که نشان دهد این نویسنده آمریکایی عملاً اطلاعاتی به شوروی داده یا در عملیات خاصی شرکت کرده باشد، وجود ندارد.

حال این سوال پیش می‌آید که چرا نویسنده‌ای در حد و اندازه‌های همینگوی خودکشی کرد و آیا خودکشی او ارتباطی با اندیشه‌های چپ‌گرایانه‌اش داشته است؟

خودکشی چند علتی نویسنده

خودکشی همینگوی در ۶۱ سالگی، تک علتی نیست و باید برای بازدید این خودکشی چندین عامل را بازدید کرد. او در سال‌های پایانی عمر، از افسردگی بالینی شدید، پارانویای حاد، و توهم رنج می‌برد.

افسردگی، ناامیدی، کم شدن حاظفه مختصر زمان و شوک درمانی‌های مکرر و محبوس شدن در اتاق‌های کلینیک، روزهای غم‌انگیزی را برای این نویسنده بزرگ رقم زده می بود. جایی حرف های می بود: «الکتروشوک‌ها ذهنم رو همانند تخم‌مرغ خرد کردن. دیگه نمی‌تونم بنویسم. اگر نمی‌تونی بنویسی، زندگی برای چی‌یه؟»

همینگوی وقتی برنده نوبل ادبیات شده می بود اما در سال‌های آخر عمرش، تمرکزش را از دست داده می بود و نمی‌توانست بنویسد. برای فردی همانند او که نوشتن مترادف با نفس کشیدن می بود، این ناکامی در نویسندگی یک ناکامی مطلق و همانند از دست دادن هویت می بود.

وقتی به همینگوی، گفتن «برجسته‌ترین نویسنده از زمان مرگ شکسپیر» را داده بودند ولی بعد از کم شدن فاحش آثارش در سال‌های قبل از مرگ، به اعتبار او در دنیای ادبیات لطمه و خدشه داخل شده می بود. منتقدان و نویسندگان می‌انها گفتند که دنیای ادبیات گول خورده که این چنین گفتن‌هایی را به این نویسنده داده و همینگوی آنقدرها هم نویسنده خوبی نیست.

در کنار اینها باید اعتیاد شدید او به الکل را اضافه کرد که جسم و ذهنش را به اضمحلال کشانده می بود. برای او که همیشه به قوت فیزیکی و جسمانی‌اش می‌نازید، اختلالات کبدی، کلیوی که با از دست رفتن بینایی و حافظه همزمان شده می بود، حکم مرگ تدریجی را برایش داشت.

این چنین حرف های می‌شود افسردگی در خانواده همینگوی موروثی و ژنتیکی بوده. پدرش، برادرش و خواهرش خودکشی کرده بودند و این عرصه ارثی، گمان خودکشی در او را بالا می‌برد.

اگر همه عوامل جهت خودکشی همینگوی را در نظر بگیریم، می‌بینیم ربط دادن خودکشی او به ارتباطش با شوروی، بی‌ربط‌ترین ربط امکان پذیر. نویسندگان سریال «تاسیان» کدهای غلط و اشتباهی درمورد این نویسنده بزرگ به مخاطبان‌شان دادند و بعد از نقل کردن ادعایشان دیگر تلاشی جهت توضیحات زیاد تر ندادند.

آوردن این چنین فکت‌های بی‌پایه و اساسی علتبه نادرست انداختن بینندگان می‌شود و به آنها اطلاعاتی نادرست از نویسندگان بزرگ دنیای ادبیات می‌دهد. اشکار نیست سازندگان سریال از آوردن این چنین اطلاعات گمراه‌کننده‌ای چه مقصودی داشتند ولی به نظر می‌رسد نویسندگان سریال با آوردن نام بزرگانِ دنیای ادبیات می‌خواستند دیالوگ‌هایی دلنشین بین شخصیت‌ها رقم بزنند. جذابیتی که بخواهد به واسطه اطلاعات نادرست به وجود بیاید، زیاد سریع فرو می‌ریزد. ‌