این هفته فیلم‌های قسمت مسابقه جشنواره فجر اظهار خواهد شد و به گمانه‌زنی‌ها و سخن و حدیث‌های چند زمان تازه آخر داده خواهد شد.

در هفته‌های قبل بازار پیش‌بینی بر سر این که چه فیلم‌هایی در جشنواره نمایش داده خواهد شد، حسابی داغ می بود و با خواست فیلمسازانی همانند حمید نعمت‌الله که متقاضی نمایش یک سانس فیلم «قاتل و وحشی» در جشنواره است، داغ‌تر هم شد.

خواست نعمت‌الله از یک جهت اهمیت اختصاصی دارد؛ چرا که جواب به آن، رویکرد دست‌اندرکاران جشنواره امسال را بخصوص در عرصه نوع صدور پروانه نمایش فیلم‌ها زیاد تر اشکار می‌کند. جشنواره فجر برای سالیان متمادی یک ویژگی برجسته داشت که آن هم نمایش فیلم‌ها با کمترین مقدار سانسور می بود؛ اصلا آنچه جهت جذابیت مضاعف جشنواره می‌شد و صف‌های شلوغی را برای خرید بلیت تشکیل می‌کرد، همین می بود که علاقه‌مندان فیلم فجر می‌دانستند نسخه‌ای را در این جشنواره می‌توانند تماشا کنند که با نسخه اکران عمومی تفاوت دارد.

ولی اکنون چند سالی است که صدور پروانه “نمایش موقت” برای جشنواره لغو شده و طبق معمول فیلم‌هایی که نتوانند زمان جشنواره از سد شورای پروانه نمایش عبور کنند با مُهر توقیف روبه رو خواهد شد.

در این بین فیلم‌هایی را می‌توان نام برد که به علت مخالفت پروانه نمایش برای صدور مجوز از وجود در جشنواره محروم شدند ولی بعدها که به اکران رسیدند نه تنها هیچ اتفاق شگفت و غریبی رخ نداد بلکه اکرانشان این سوال را به همراه داشت که علت توقیف آن چه می بود؟ نمونه تازه این نوشته، فیلم «علت مرگ: نامعلوم» علی زرنگار است که در جشنواره فجر سه سال قبل و در دولت سیزدهم متقاضی شرکت در جشنواره می بود و با وجود آنکه نظر مثبت هیأت انتخاب را جلب کرده می بود، اما شورای پروانه نمایش به آن مجوز نداد و اکنون که فیلم بعد از سه سال راهی اکران شده با تحسین‌ و تمجید سینماگران حرفه‌ای، منتقدان و مخاطبان خود روبرو شده و این افسوس به جا مانده که در بین انباشت فیلم‌های کمدی و بی‌کیفیت چرا مخاطبان سینما از تماشای فیلمی خوش ساخت محروم شدند؟ ضمن این که تعداد بسیاری از سینماگران براین باورند که بیرون گذاشتن فیلم‌ها از جشنواره فجر به علت ممیزی به اعتبار این اتفاقات سینمایی لطمه می‌زند. 

درمورد جشنواره فجر امسال شنیده می‌شود که این اتفاق باز هم در حال تکرار شدن است و برخی فیلم‌ها با خواست ممیزی برای اجازه وجود در جشنواره روبه رو شده‌اند. در این راستا شورای پروانه نمایش هم مشغول تماشای فیلم‌ها است.

این‌ در حالی است که استقرار مدیریت تازه سینما و چینش شوراهای سینمایی و هیأت‌ انتخاب جشنواره تغییراتی محسوس را نسبت به دوره‌های قبل نوید می‌داد و می‌توان این توقع را داشت که جشنواره فیلم فجر چهل و سوم در راستای شعار رئیس جمهور با نگاهی مبتنی بر وفاق، فیلم‌ها را انتخاب کند و نمایش دهد تا علاوه بر تنوع موضوعی و ژانری، حذف ممیزی آثاری واقع‌گرایانه‌تر را پیش‌روی مخاطب تخصصی جشنواره در معرض قضاوت قرار دهد.

این موضوعی است که گویا از سوی شورای سیاست‌گذاری جشنواره هم به مدیران جشنواره پیشنهاد شده تا امسال فیلم‌ها با نگاهی بازتر و دست‌کم با صدور پروانه نمایش موقت در جشنواره نمایش داده شوند.

یقیناً خواست برای حذف ممیزی فیلم‌ها، در حالی جهت انتقاد برخی فیلمسازان شده که بازبینی فیلم‌هایی با پروانه ساخت ویدیویی و این چنین فیلم‌هایی که در یکی، دو سال قبل در جشنواره‌های خارجی شرکت کرده بودند نیز علتاعتراض برخی صاحبان فیلم‌های متقاضی وجود در جشنواره شده است. آن‌ها اعتقاد دارند بازبینی و پذیرفتن فیلم‌هایی با پروانه ساخت و نمایش ویدیویی و فیلم‌هایی که قبلا در جشنواره‌های خارجی رونمایی شده‌اند خلاف مقررات جشنواره است و علتدلسردی فیلمسازان دیگر می‌شود. مطابق پیگیری ایسنا تایید می‌شود که این نوع فیلم‌ها توسط هیأت انتخاب بازبینی شده‌اند ولی اشکار نیست که آیا راه حل خاصی برای وجود احتمالی آن‌ها در قسمت مسابقه در نظر گرفته شده است یا خیر.      

بر پایه پیگیری‌های انجام شده، تا شامگاه قبل ۱۵ دی‌ماه هیأت انتخاب جشنواره از بین تقریبا ۱۰۰ فیلمی که تماشا کرده نزدیک به نیمی از آن‌ها را به طور کامل رد کرده و هر فیلمی که توانسته حتی یک رأی اعضای هیأت انتخاب را کسب کند، به فهرست آخر رسیده است. جمع‌بندی نهایی برای اظهار فهرست نهایی فیلم‌های قسمت مسابقه جشنواره فجر در حال انجام است و به گمان زیاد در دو، سه روز آینده، اسامی فیلم‌ها به طور رسمی اظهار خواهد شد.