در مطالعه‌ای که در مجله «Nature» انتشار شده است، رابطه بین ساختار شبکه‌های اجتماعی افراد و ترکیب میکروبیوم آن‌ها – باکتری‌ها و دیگر میکروارگانیسم‌هایی که در دستگاه گوارش افراد زندگی می‌کنند – بازدید شده است.

در این مطالعه، پژوهشگران نقشه‌برداری جامع از شبکه‌های اجتماعی ۱,۷۸۷ بزرگسال ساکن در ۱۸ روستای ایزوله در هندوراس را با داده‌های دقیق میکروبیوم هر شرکت‌کننده ترکیب کردند. این پایگاه داده گسترده شامل ۲,۵۴۳ گونه میکروبی و ۳۳۹,۱۳۷ سویه گوناگون – وارینت های ژنتیکی نزدیک به هم از یک گونه که ویژگی‌هایی مشترک دارند اما در دیگر اعضای همان گونه یافت نمی‌شوند – میشد.

آن‌ها دریافتند که افرادی که از طریق انواع گوناگون روابط – از جمله ارتباطات غیر خانوادگی و خارج از یک خانه مشترک – به یکدیگر متصل می باشند، شباهت‌هایی در میکروبیوم خود نشان خواهند داد که فراتر از آن چیزی است که می‌توان به شانس نسبت داد.

«فرانچسکو بگینی»، یکی از نویسندگان مهم و پژوهشگر پسادکتری در آزمایشگاه طبیعت انسانی دانشگاه ییل، می‌گوید:

«ما شواهد قابل‌توجهی از به اشتراک‌گذاری میکروبیوم بین افرادی که نه خانواده می باشند و نه با یکدیگر زندگی می‌کنند اشکار کردیم، حتی بعد از در نظر گرفتن عواملی همانند رژیم غذایی، منبع های آب و داروها.»

او این چنین اضافه میکند که: «در واقع، به اشتراک‌گذاری میکروبیوم نیرومندترین پیش‌بینی‌کننده روابط اجتماعی افراد در روستاهایی می بود که مطالعه کردیم، فراتر از ویژگی‌هایی همانند ثروت، مذهب یا تحصیلات.»

بیشترین مقدار به اشتراک‌گذاری میکروبی در بین همسران و افرادی مشاهده شد که در یک خانه زندگی می‌کردند، ولی پژوهشگران نرخ بالاتری از اشتراک‌گذاری را در بین دیگر ارتباطات، از جمله دوستان یا حتی روابط اجتماعی درجه دوم (همانند دوستانِ دوستان) نیز ثبت کردند.

افزون بر این، افرادی که در مرکز این شبکه‌های اجتماعی قرار داشتند، به نسبت به افرادی که در حاشیه شبکه‌های اجتماعی قرار داشتند شباهت بیشتری به دیگر اهالی روستا داشتند، که این یافته با جریان اجتماعی میکروب‌ها در امتداد ارتباطات شبکه‌ای در داخل روستاها همخوانی داشت.

تعداد دفعاتی که افراد با یکدیگر زمان می‌گذرانند، از جمله این که چند بار با هم غذا می‌خورند یا چطور با یکدیگر احوالپرسی می‌کنند – چه با دست دادن، چه بغل کردن یا بوسیدن – نیز با افزایش به اشتراک‌گذاری میکروبی یا باکتری روده مرتبط می بود.

همزمان، پژوهشگران مشاهده کردند که مقدار به اشتراک‌گذاری میکروبی بین افرادی که در یک روستا زندگی می‌کردند اما رابطه اجتماعی با یکدیگر نداشتند، کمتر می بود. این مقدار در بین افرادی که در روستاهای جداگانه زندگی می‌کردند، حتی از این هم کمتر می بود.

دو سال بعد از جمع‌آوری اولیه داده‌ها، پژوهشگران میکروبیوم گروهی از ۳۰۱ شرکت‌کننده از چهار روستا را مجدد اندازه‌گیری کردند. آن‌ها دریافتند که در این گروه، افرادی که ربط اجتماعی داشتند، از نظر میکروبی شباهت بیشتری اشکار کرده بودند نسبت به افرادی که با یکدیگر ربط اجتماعی نداشتند.

پژوهشگران این چنین کشف کردند که خوشه‌هایی از گونه‌ها و سویه‌های میکروبی در گروه‌های افراد در داخل روستاها شکل می‌گیرند، به این معنی که شبکه‌های اجتماعی محیط‌هایی تشکیل می‌کنند که در آن افراد میکروبیوم‌های شبیهی با یکدیگر گسترش خواهند داد.

«جکسون پولمن»، یکی از نویسندگان مهم و فارغ‌التحصیل سال ۲۰۲۳ کالج ییل، که در زمان انجام این مطالعه دستیار پژوهشی در آزمایشگاه طبیعت انسانی ییل می بود، می‌گوید:

«فکر کنید که چطور محیط‌های اجتماعی گوناگون در مکانی همانند ییل شکل می‌گیرند. شما گروه‌های دوستانه‌ای دارید که بر پایه چیزهایی همانند تئاتر، قایقرانی یا تحصیل در رشته فیزیک شکل می‌گیرند. مطالعه ما مشخص می کند که افراد این گروه‌ها امکان پذیر به راه حلهایی که قبلاً هیچ زمان فکر نمی‌کردیم، حتی از طریق میکروبیوم‌هایشان، به یکدیگر مرتبط باشند.»

پژوهشگران می‌گویند این یافته‌ها پیامدهایی هم مثبت وهم منفی به همراه دارند. به‌گفتن مثال، این نتایج نشان خواهند داد که برخی بیماری‌ها یا شرایط مرتبط با میکروبیوم امکان پذیر بیشتر از آنچه قبلاً فکر می‌شد قابل انتقال باشند. اما از نظر دیگر، این یافته‌ها نشان خواهند داد که مزایای مرتبط با داشتن یک میکروبیوم سالم نیز از طریق شبکه‌های اجتماعی قابل انتقال است.

پولمن، که اکنون مدیریت یک استارتاپ هوش مصنوعی در حوزه فناوری سلامت را بر مسئولیت دارد، می‌گوید: «آنچه زیاد شگفت‌انگیز است این است که ما این‌قدر به هم متصل هستیم که باکتری روده شبیهی داشته باشیم. این ارتباطات فراتر از سطح اجتماعی، به سطح میکروبی نیز گسترش می‌یابد.»

«نیکولاس کریستاکیس»، نویسنده ارشد، استاد علوم اجتماعی و طبیعی در دانشگاه ییل، و مدیر آزمایشگاه طبیعت انسان که پژوهشگر مهم این پروژه بوده است، می‌گوید:

«آزمایشگاه من از انتشار کردن این مقاله زیاد خوشحال است، چون این مطالعه بازتاب‌دهنده پیگیری ایده‌ای است که در سال ۲۰۰۷ نقل کردیم، یعنی این که اتفاق‌هایی همانند چاقی امکان پذیر نه تنها از طریق سرایت اجتماعی، بلکه از طریق سرایت زیستی نیز گسترش یابند، احتمالا از طریق باکتری‌های معمولی که در روده انسان زندگی می‌کنند.»

دیگر نویسندگان همکار این پژوهش از دانشگاه ییل، دانشگاه جانز هاپکینز، دانشگاه کرنل، مؤسسه «Soluciones para Estudios de la Salud» در هندوراس، و دانشگاه تمپل می باشند.