جریان انیمیشن‌های سینمایی از دهه ۹۰ شکلی تازه به خود گرفت، آغازگر این مسیر هم انیمیشن «شاهزاده روم» به کارگردانی هادی محمدیان و تهیه کنندگی حامد جعفری می بود، فیلمی که با فروشی بالغ بر ۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان ظرفیت‌های این گونه سینمایی را برای مدیران آشکار کرد.

در ادامه هم انیمیشن‌هایی همچون «بنیامین»، «فیلشاه»، «لوپتو»، «بچه زرنگ» و «پسر دلفینی» در چرخه اکران توانستند وجود پر قدرتی داشته باشند تا بار دیگر این حقیقت را عیان کنند که ضمانت فروش تنها در گرو ساخت فیلم های کمدی نیست.

این روزها اما انیمیشن «ببعی قهرمان» که حسین صفارزادگان و میثم حسینی در مقام کارگردان و محمدمهدی مشکوری در مقام تهیه کننده آن را ساخته‌اند در حال اکران است و مسئله حائز اهمیت آن این است که در زمان تنها یک چهار روز با فروش ۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومانی صدر نشین گیشه شده و از «تگزاس۳» پیشی گرفته است.

پیرو این نوشته، اهمیت انیمیشین در سینمای ایران و جایگاه جاری آن به او مباحثه با امیرحسین علم‌الهدی، منتقد و کارشناس سینما پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.

به نظر شما انیمیشن جایگاه خودش را در سینمای ایران پیدا کرده است؟

فکر می‌کنم نزدیک به سه سال است که انیمیشن در سینمای ایران توانسته جا پای خودش را باز کند که یک حرکت رو به جلو است، اما بازهم یه نظر می‌رسد که تعداد انیمیشن‌ها کم است. مسئله اساسی این است که انیمیشن در همه جای دنیا گره‌گشای قسمت سینمای کودک بوده است.

چرا عمده انیمیشن‌ها متعلق به نهادهای دولتی می باشند؟

با اهمیت ترین قضیه در او گفت و گو انیمیشن این است که هر دقیقه انیمیشن بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان هزینه است، شما برای یک فیلم ۱۰۰ دقیقه‌ای باید رقمی نزدیک به ۸۰ میلیارد تومان هزینه کنید. این در شرایطی است که برای ساخت یک انیمیشن حداقل دوسال باید زمان گذاشته شود و این ماجرا برای قسمت خصوصی با اما و اگرهایی روبه رو است، به همین علت هم عمدتا نهادها یا قسمت خصوصی که توانایی جذب اندوخته دارد، سمت ساخت انیمیشن‌ها می‌روال.

این که نهادها از این قسمت حمایتمی‌کنند جای سپاس دارد اما این که قسمت خصوصی طبق معمول این چنین هزینه‌ای را انجام نمی‌دهد، به این خاطر که تقریبا برگشت پول آن هم سپس از دوسال کار زیاد سختی است.

چه مقدار از او گفت و گو فروش از طریق تعامل با قسمت بین‌الملل بهبود می‌یابد؟

من هم چنان باور دارم که سینمای ایران برای ادامه حیات، چاره‌ای جز فکر کردن و تشکیل تعامل  با بازار بین‌المللی را ندارد درست همانند همه صنایع، تا وقتی هم که مسائل سیاست خارجی ما حل نشود، سینمای ایران نمی‌تواند پرقدرت داخل بازارهای خارجی شود.

یقیناً در این بین کوششهایی صورت گرفته برای مثال «بچه زرنگ»، «پسر دلفینی» و همین «ببعی قهرمان» در خارج از سرزمین نمایش‌هایی داشتند مه یقیناً سازندگان باید در این مورد توضیح دهند که اکران‌های بین‌المللی تا چه مقدار توانستند برگشت پول داشته باشند. بازهم به همان مسئله اول اشاره می‌کنم که اگر قرار است ما در حوزه انیمیشن تاثیرگذار باشیم، در قدم اول باید با بازارهای جهانی تعامل داشته باشیم و در قدم دوم  این مسئله را فراموش نکنیم که عمده انیمیشن سازها جذب بازارهای جهانی همانند این که امارات، قطر، عمان و ترکیه شدند و متاسفانه ما ناظر مهاجرت گسترده تکنسین‌های این قسمت و فعالان متخصص این حوزه هستیم. اگر این قسمت مهاجرت نکنند هم ترجیح خواهند داد کار را با دلار انجام بدهند نه با ریال.

انیمیشن «ببعی قهرمان» یک هفته است که کار اکران خود را اغاز کرده و در این زمان در جایگاه دوم گیشه قرار گرفته است، این ماجرا نشان از این دارد که سینما برای رونق به انیمیشن نیاز دارد؟

شما حتی اگر به سینمای آمریکا هم نگاه کنید فهمید می‌شوید وقتی که به بن‌بست می‌خورد انیمیشن برای او راه گشا است چون سینما می‌تواند علتورود خانواده‌ها به سینما بشود هنگامی بچه تصمیم می‌گیرد که به سینما برود، به جای یک نفر، سه الی چهار نفر راهی سینما خواهد شد و این نشان دهنده این است که اندوخته‌گذاری در حوزه انیمیشن می‌تواند زیاد تاثیرگذار باشد، ولی مانع ها جدی هم در این حوزه وجود دارد.

سرفصل این معضلات چیست؟

یکی از با اهمیت ترین او گفت و گو‌ها هزینه تشکیل بالاست، قسمت دوم جذب شدن متخصصین به قسمت بازارهای بین‌الملل است، او گفت و گو دوم عدم وجود اندوخته‌گذار مناسب برای این قسمت است اما دلایل عمده فرد دیگر هم دارد.